O Estado oculto - Repositorio Institucional da USC - Universidade ...

intrinsecamente indisolúbel, e menos aínda co consentimento de ambos
cónxuxes. Porén, unha vez aprobada (o 22 de xuño de 1981), a lei non volveu
ser cuestionada pola corporación católica, que (a) considera o divorcio civil un
mal para a sociedade, pero (b) entende que neste caso a esixencia ética non
ten necesariamente que ser elevada ao rango de norma legal, nin o mal social
forzosamente reprimido pola lei. 1163
En canto ao aborto, a Constitución, na súa solución de compromiso
contida no artigo 15 (“Todos teñen dereito á vida”), evita unha fórmula
inequívoca: o aborto non se legaliza, pero tampouco se prohíbe. A reacción da
corporación católica foi especialmente agresiva cando o Goberno de España
(xa do PSOE) deu a coñecer o seu propósito de lexislar sobre esta materia.
Radicalmente oposta a atentar contra o que considera dereito fundamental á
vida do nasciturus, a igrexa foi quen de mobilizar un amplo sector da cidadanía,
e a lei hoxe vixente só despenaliza o aborto en casos taxados. 1164
A censura
Na primeira parte deste traballo aludimos á censura como medio de
neutralización ou de control ideolóxico. A Constitución española, no seu artigo
20, recolle a liberdade de expresión, que “non pode restrinxirse mediante
ningún tipo de censura previa”. Porén, o artigo XIV do acordo do 3 de xaneiro
de 1979 sobre ensino e asuntos culturais asinado entre o Estado español e a
Santa Sé –artigo xa mencionado na introdución deste traballo– estabelece que
“o Estado velará para que sexan respectados nos seus medios de
comunicación social os sentimentos dos católicos e estabelecerá os
correspondentes acordos sobre estas materias coa Conferencia Episcopal
Española”. 1165 O Código penal semella ir máis aló do previsto no acordo, xa
que castiga distintas condutas relacionadas coas confesións relixiosas, entre as
que chaman a atención os “actos de profanación en ofensa dos sentimentos
relixiosos” (artigo 524) ou o “escarnio dos [...] dogmas, crenzas, ritos ou
cerimonias” co propósito de “ofender os sentimentos dos membros dunha
confesión relixiosa” (artigo 525.1). Aínda que a lei penal fai un importante
637