O Estado oculto - Repositorio Institucional da USC - Universidade ...

que habería que preguntarse, alén das actitudes de compracencia coas
(supostas ou reais) bondades do modelo español, se non estaremos en
presenza dun caso de corporatismo cerrado 1129 , moi próximo xa ás estruturas
históricas dos réximes corporativistas e, polo tanto, nos límites do que resulta
compatíbel cunha democracia liberal. 1130
Estes son os principais puntos tratados neste capítulo:
• A partir de 1965, o desgaste da ditadura franquista e mais as novas
directrices vaticanas crean unha estrutura de oportunidades que aproveita a
corporación católica española, situada nunha posición central no campo
político franquista, para tomar a iniciativa estratéxica de distanciarse do
réxime en crise. Na procura de novos recursos (carisma, símbolos culturais
ou clientela), a igrexa combina a desafección política co achegamento a
outros axentes –tales como a democracia cristiá–, e intenta condicionar
tanto os actos dos franquistas reformistas e aperturistas como os da
oposición democrática.
• Estas accións eclesiásticas de carácter estratéxico pretenden preservar o
sistema (entre cuxos intereses dominantes están os propios da corporación
católica) mediante un cambio de réxime, é dicir, da orde institucional, que
debe desembocar nunha democracia.
• Un atranco que debe superar a igrexa católica é o privilexio de presentación
de bispos, que deixa a decisión última sobre a configuración da xerarquía
eclesiástica nas mans do xefe do Estado. No acordo do 28 de xullo de
1976, o Estado renuncia a este privilexio e desbloquea así as relacións coa
corporación católica.
• Unha vez acadado o obxectivo de encarrilar un cambio de réxime, a igrexa
católica reorienta de inmediato a súa acción política cara á defensa dos
seus intereses no novo ordenamento institucional democrático, que debe
responder ás necesidades do corporatismo moderno. O que pretende a
igrexa é a creación dun ámbito político mesocorporatista, é dicir, o
aseguramento dunha posición central estábel en varios campos de
626