O Estado oculto - Repositorio Institucional da USC - Universidade ...

geoestratégica de España y los intereses concretos de determinados Estados, no
hubiesen intervenido los actores internacionales en la Transición española?
Na procura dunha resposta a esta pregunta atopámonos con Pridham
(1997 2 , 9), para quen “any bald relegation of exteral factors to a secondary or
subordinate category is too simplistic”; 818 con Rustow (1970, 348), que sostén
que as influencias exteriores están case sempre presentes nos procesos de
transición; con Schmitz e Sell (1999, 25), que opinan que no estudo dos
procesos de democratización é importante “to identify and integrate the impact
of international factors on the process”, porque a influencia internacional pode
cambiar o curso da política interna; e con Gourevitch (1978, 882-883), que, con
máis precisión, alude aos elementos do campo internacional que inflúen
poderosamente na definición do tipo de réxime –da estrutura institucional, da
maquinaria, do proceso e dos procedementos de toma de decisións– e do
modelo de coalición das elites –das forzas sociais e das relacións políticas
entre elas–. Estes elementos son o sistema de Estados internacional –é dicir, o
reparto de poder entre os Estados–, a economía internacional –é dicir, o
reparto da actividade económica e da riqueza– e as liñas de tensión ideolóxica.
En referencia concreta aos EUA, Kesselman (1973, 150) observa que a
literatura de política comparada se afasta da realidade contemporánea cando
constrúe os seus modelos sobre a modernización, o desenvolvemento e o
cambio 819 sen considerar os efectos desestabilizadores e mesmo devastadores
do poder norteamericano sobre outros países.
A escaseza de recursos do repertorio funcional-pluralista neste caso
queda patente en Ortuño Anaya (2002 e 2004), que intenta salientar a
importancia da dimensión internacional en determinadas transicións políticas,
incluída a española, ao tempo que procura disimular as limitacións do canon. A
autora alude á dimensión internacional da transición española como “una de las
características más desconocidas de dicho proceso. El impacto y la importancia
que los actores y factores externos tuvieron sobre la democratización en
España son prácticamente desconocidos”. 820 Con outras palabras: “La
dimensión internacional de la transición española no ha sido objeto de estudio
por parte de historiadores o politólogos”. 821 Poderíase deducir deste punto de
partida que os actores e os factores externos ocupan simplemente un espazo
507