O Estado oculto - Repositorio Institucional da USC - Universidade ...

eligiosidad y por amplios sectores sociales no religiosos o que se autodefinen como no
religiosos.
Polo tanto, un estudo que supere a dimensión estritamente sociolóxica
“queda aún por hacer de una manera exhaustiva y sistemática” (Montero
García, 1996, 232). Esta tarefa, porén, e no que atinxe a ciencia política, choca
cunha chamativa falta de tradición, que poñen de relevo Minkenberg e Willems
(2002). Na ciencia política, en efecto, a relixión non é obxecto dunha especial
atención, alén dos estudos sobre os procesos electorais, os partidos políticos
ou o Estado social. Até o de agora, a relixión deixouse nas mans dos
sociólogos e dos eclesiasticistas, mentres en Europa están a medrar os
conflitos entre a política e a relixión nun contexto de pluralización do mapa
relixioso –ao que aludín supra da man de Graf– que ten lugar como
consecuencia (a) da inmigración de minorías non cristiás (sobre todo
musulmás) ou cristiás de orientacións non habituais en Europa, ou (b) do
crecemento do número de cidadáns non crentes, (c) da formación de novos
movementos relixiosos e de seitas, ou (d) do proceso de unificación europea.
Os modelos institucionais que até hoxe regularon as relacións entre a política e
a relixión están a ser contestados, dado que obedecen basicamente a
compromisos históricos entre as distintas confesións cristiás e entre estas e o
Estado. Os medios de comunicación operan a nivel global e visibilizan
internacionalmente as actividades dos actores relixiosos e as reaccións dos
Estados e das sociedades. Ademais, as novas tecnoloxías da comunicación
amplían sensibelmente a capacidade de mobilización e de actuación dos
actores relixiosos, como demostra o exemplo da dereita cristiá nos EUA.
Finalmente, os actores relixiosos operan en redes transnacionais e
crecentemente no nivel internacional.
A politoloxía desentendeuse da relixión unha vez que creu poder
constatar que, como moi tarde desde mediados dos anos sesenta do século
XX, as igrexas europeas renunciaron ao seu empeño recristianizador, atoparon
un arranxo co pluralismo social e se conformaron politicamente coas formas
normais de representación de intereses. Hoxe, polo tanto, a politoloxía atópase
mal preparada para afrontar os novos tempos de vitalidade e de politización da
relixión, así como para debater as relacións entre a política e a relixión e entre
29