12.04.2013 Views

O Estado oculto - Repositorio Institucional da USC - Universidade ...

O Estado oculto - Repositorio Institucional da USC - Universidade ...

O Estado oculto - Repositorio Institucional da USC - Universidade ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

convértese automaticamente en xefe do <strong>Estado</strong> <strong>da</strong> Ci<strong>da</strong>de do Vaticano. V. tamén Bruckmoser,<br />

2006, 49.<br />

566 Para unha análise <strong>da</strong> historia e <strong>da</strong> regulación do mecanismo de elección do papa, v.<br />

Boberski, 2006, 151, e Melloni, 2001.<br />

567 Código de dereito canónico, canons 331-335. V. Souto Paz, 1995 3 , 274-275. O canon 333<br />

estabelece que as sentenzas e os decretos do papa son inapelábeis. Unha posición cristiá<br />

heterodoxa verbo do canon 331 atópase en Pikaza Ibarrondo, 2003, 425-426:<br />

Esta expresión de poder centralizado resulta ambigua y peligrosa, pues, conforme a la inspiración básica del<br />

evangelio (cfr. Marcos 10, 35-45 y Mateo 18, 15-20; 23, 1-12), la autori<strong>da</strong>d cristiana reside en la comuni<strong>da</strong>d y<br />

se ejerce en forma de servicio mutuo, siempre concreto, siempre inmediato, es decir, en el encuentro<br />

personal de los creyentes. Por eso, el Papa de Roma no puede ejercer su potestad como dirigente supremo<br />

de un sistema organizativo, en la cúspide de la pirámide u organigrama eclesial, dirigiendo desde allí los<br />

movimentos eclesiales.<br />

Ese modelo de pirámide o sistema de poder no es evangélico, sino que proviene, en el mejor de los casos,<br />

de la filosofía griega o del derecho romano.<br />

De feito, e sempre segundo o citado autor (Pikaza Ibarrondo, 2003, 438, nota 19), o<br />

organigrama <strong>da</strong> corporación católica “es más propio de un sistema burocrático y estamental<br />

que de una comunión de seguidores de Jesús”.<br />

568 Xoán Paulo II, 1996.<br />

569 Este achegamento moi sintético á Universi dominici gregis fixémolo seguindo a Melloni<br />

(2001, 155-168). V. tamén Boberski, 2006, 152-159, e Reese, 2003 6 , 76-78, 82-87, 95 e 99-<br />

100<br />

570 Código de dereito canónico, canon 334.<br />

571 Melloni, 2001, 196-197.<br />

572 Souto Paz (1995 3 , 278) indica que a denominación de Curia romana apareceu a finais do<br />

século XII, e que a Curia experimentou tres grandes reformas como consecuencia dos tres<br />

últimos concilios (o de Trento, o Vaticano I e o Vaticano II). A Pastor bonus constitúe<br />

unicamente unha actualización do organigrama <strong>da</strong> Curia.<br />

Sobre a Curia, v. Ynfante, 2004, 79-96 e 148.<br />

573 Concilio Ecuménico Vaticano II, 1965a, punto 9, e Código de dereito canónico, canon 360. A<br />

regulación <strong>da</strong> Curia romana no Código de dereito canónico limítase ao previsto nos canons 360<br />

e 361. Para unha análise destas normas e dos seus antecedentes, v. Gutiérrez, 1987, 145-169.<br />

O canon 360 contén unha cláusula de remisión a unha lei reguladora <strong>da</strong> constitución e <strong>da</strong><br />

competencia <strong>da</strong> Curia, que na actuali<strong>da</strong>de é a Constitución Apostólica Pastor bonus sobre a<br />

Curia Romana (Xoán Paulo II, 1988).<br />

574 Melloni, 2001, 164-165, e Reese, 2003 6 , 76.<br />

575 V. Reese, 2003 6 , 180.<br />

576 Sobre o Vaticano como potencia mediática, v. Bruckmoser, 2006, 121-130<br />

577 Sobre a Sección de Relacións cos <strong>Estado</strong>s, v. Reese, 2003 6 , 177-180.<br />

578 Sobre as congregacións e os consellos pontificios, v. o estudo detallado de Reese (2003 6 ,<br />

112-139).<br />

579 O antigo Santo Oficio, do que Ynfante (2004, 91) recor<strong>da</strong> que<br />

inició sus activi<strong>da</strong>des en 1542 para sustituir a la Inquisición, que como tribunal eclesiástico establecido para<br />

inquirir y castigar los delitos contra la fe tenía incluso entonces mala imagen, por haberse excedido en los<br />

castigos corporales y en las penas de muerte. Aunque en el siglo veintiuno ya no envía a nadie a la hoguera,<br />

la congregación permanece como la severa guardiana de la doctrina católica, encarga<strong>da</strong> de detectar el<br />

menor desvío [...]. [...] La congregación tiene derecho a investigar todo lo que se refiere a la disciplina interna<br />

del clero [...]. [...] El derecho canónico ofrece una gran varie<strong>da</strong>d en las penitencias con las que la<br />

congregación de la doctrina de la fe puede castigar a los infractores católicos, que van desde el rezo hasta la<br />

excomunión, pasando por la reducción del sacerdote al estado laico o el confinamiento en un convento.<br />

Bruckmoser (2006, 71-72) especifica que o Santo Oficio (a Sacra Congregatio Sancti Officii)<br />

naceu en 1908. Segundo Raguer i Suñer (2006b, 375), o Santo Oficio pasou a chamarse<br />

Congregación <strong>da</strong> Doutrina <strong>da</strong> Fe no motu propio de Paulo VI Integrae sevan<strong>da</strong>e sobre a<br />

reforma <strong>da</strong> Curia romana, publicado con <strong>da</strong>ta do 7 de decembro de 1965 (un día antes <strong>da</strong><br />

finalización do Concilio Vaticano II).<br />

580 Que, segundo Ynfante (2004, 93), se corresponde cun ministerio do interior.<br />

581 Para un achegamento ao complexo sistema competencial dos órganos xudiciais centrais <strong>da</strong><br />

corporación católica, v. Pfeifer, 2006, 24-25, Reese, 2003 6 , 109-112, e Souto Paz, 1995 3 , 281.<br />

582 Puente Egido (1965, 70) recor<strong>da</strong>, a este respecto, o feito curioso de que os representantes<br />

diplomáticos ante a Santa Sé residen normalmente en territorio italiano e gozan <strong>da</strong>s<br />

“inmuni<strong>da</strong>des y privilegios diplomáticos ordinarios, aun cuando los países que éstos<br />

representan no mantengan relaciones diplomáticas con Italia”.<br />

810

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!