O Estado oculto - Repositorio Institucional da USC - Universidade ...

aos arranxos corporatistas supónselles unha maior capacidade de resolver
problemas que aos sistemas pluralistas. Nun contexto de sobrecarga ou
government overload –é dicir, de crecentes esixencias da cidadanía
combinadas con estreitezas orzamentarias–, os axentes políticos institucionais
perden a súa autonomía de acción e vense progresivamente forzados a
integrarse en redes e en sistemas de negociación para chegar a acordos de
cooperación cos demais actores sociais e políticos. Un sistema estatal
corporativo acada así unha maior capacidade de rendemento.
Para Beyme (1981), a discusión teórica sobre a ingobernabilidade dáse
en todos os países do mundo industrializado e xorde coa expansión da
actividade estatal no ámbito social, que conduce a unha conflitividade crecente.
Por unha banda, a pretensión do Estado de asumir unha posición de dirección
choca coa súa capacidade efectiva para satisfacer tal pretensión. Por outra
banda, aparecen conflitos entre as corporacións e as axencias estatais. Os
autores conservadores propoñen unha solución á crise de gobernabilidade
consistente no desmantelamento do Estado do benestar, na redución e na
contención dos espazos democráticos, na reprivatización ou desestatalización
dos servizos públicos, na minimización do dereito laboral e no acoutamento das
corporacións –e especialmente dos sindicatos– dentro dunha política
gobernamental que debe abandonar o suave dirixismo persuasivo neoliberal.
En definitiva, para facer gobernábel a democracia fai falta menos democracia.
O corporatismo liberal apareceu na metade dos anos setenta do século XX
como un medio da estratexia que procura basicamente suavizar a crise
derivada dos conflitos xerados polos “excesos” das demandas sociais. As
formas corporatistas de solución de conflitos poden traer consigo novas formas
reais de división política de poderes. 480
E foi precisamente daquela cando tivo lugar en España o que no capítulo
17 cualificaremos de subproceso formal de transición política. Pisarello (2003,
132-147) repara nesta coincidencia e observa como os axentes políticos se
preocuparon en esencia de fixar constitucionalmente un modelo de baixa
intensidade democrática que garantise a gobernabilidade, a estabilidade e mais
o control, o que explica (a) a regulación restritiva e centralista do referendo e da
iniciativa lexislativa popular –mecanismos de democracia directa asociados ao
312