O Estado oculto - Repositorio Institucional da USC - Universidade ...

Posibelmente, o feito de que Linz opte por recorrer á teoría de Geiger se
deba a que pretende fuxir do concepto marxista de ideoloxía, que salienta,
como acabamos de ver, a súa vertente xenética e mais a súa función práctica
na dinámica política e social. Que Linz sexa un dos poucos autores canónicos
nos que se produce unha recepción da obra de Geiger –que, en palabras de
Geißler (1985), é un clásico case esquecido 327 – podería quedar nunha simple
curiosidade se non fose porque Linz, fiel aos presupostos do repertorio
funcionalista, se ve forzado a adoptar algunha teoría das clases sociais. Como
nos recorda Laurin-Frenette (1993 4 , 3), é precisamente na teoría das clases –
na teorización da desigualdade social– onde converxen as liñas directrices do
repertorio funcionalista (sistema social, acción social, poder, cambio, etc.).
Theodor Julius Geiger foi un sociólogo danés de orixe alemá, nado en
Múnic en 1891 e morto nunha travesía de Canadá a Dinamarca en 1952.
Socialista convencido e membro do Partido Socialdemócrata de Alemaña, foi
expulsado en 1933 da súa praza de profesor de socioloxía da Escola Técnica
Superior de Braunschweig. Os nacionalsocialistas tíñano por un suxeito de
dubidosa fidelidade á causa nacional. En 1938 foi nomeado profesor na
Universidade de Aarhus, en Dinamarca. Foi un dos cofundadores da
International Sociological Association. Un tema ao que lle dedicou un
importante esforzo foi o da desigualdade. Nun intento por afastarse da teoría
de clases de Marx e por amosar as novas tendencias do desenvolvemento
socioestrutural, Geiger recorre ao concepto de estrato social 328 . Como sinala
Geißler (1985, 391-392), o que fai Geiger, en realidade, é reducir a clase a un
concepto histórico, a unha forma histórica específica do estrato social,
concretamente á forma correspondente á fase alta do capitalismo
decimonónico. O estrato presenta tres aspectos relacionados entre eles: a
situación social (ou status) dos membros, a mentalidade e os determinantes.
Para Geißler (1985, 392-394 e 407), o concepto de estrato de Geiger
implica os efectos da situación vital sobre a psique dos membros do estrato.
Nisto, por certo, Geiger achégase ao concepto marxiano de conciencia de
clase. En Die soziale Schichtung des deutschen Volkes. Soziographischer
Versuch auf statistischer Grundlage, de 1932, Geiger define a mentalidade
213