O Estado oculto - Repositorio Institucional da USC - Universidade ...

igrexa católica e obrigaría as familias que elixisen unha educación confesional
para seus fillos a pagala.
Cómpre sinalar, en fin, que o artigo 16.3 da Constitución só alude ás
crenzas relixiosas, co que quedan fóra do seu ámbito de aplicación os dereitos
daqueles que non teñen crenza relixiosa ningunha e desexan promover ou
manifestar co soporte dos medios de difusión os seus sistemas de crenzas, de
conviccións ou de concepcións relativas ao mundo e á vida que sexan
irrelixiosos ou antirrelixiosos. Instáurase, neste sentido, unha odiosa
discriminación práctica contra os increntes, cuxas ideas se sitúan fóra da órbita
da relixión. As conviccións dos agnósticos ou dos ateos, ou simplemente dos
indiferentes ante o feito relixioso, son directa ou indirectamente discriminadas
fronte á específica protección que o Estado lle outorga á confesión dun credo
relixioso, porque a non-profesión dunha fe relixiosa aparece inevitabelmente, no
contexto dese réxime de favor, como unha carencia ou como unha limitación da
conciencia, como a ausencia dunha dimensión moral que se trata xuridicamente
como un plus.
(b) A segunda vertente dos privilexios dos que goza a igrexa católica é a
práctica simbólica. No artigo 16.3 da Constitución estabélecese que ningunha
confesión terá carácter estatal, o que significa que as autoridades públicas non
poden comparecer publicamente, como representantes, gobernantes ou
servidores da comunidade política, en cerimonias ou en cultos relixiosos. Porén,
hai unha práctica que nos últimos anos vai in crescendo e tinxe as institucións
públicas dunha coloración católica. A institución monárquica e mais a xefatura do
Goberno de España teñen unha especial responsabilidade nas violacións
simbólicas da aconfesionalidade nominal do Estado. Non se debe esquecer que
os símbolos son o precipitado visíbel das relacións de poder. Sirva como
exemplo a reiterada presenza do rei ou do príncipe herdeiro, como tales e con
pública solemnidade, nas festividades de Compostela en honor ao apóstolo
Santiago. Esta presenza acada sempre os seu punto culminante na ofrenda ou
consagración de España ao apóstolo, invariabelmente iniciada coas palabras
Señor Santiago, que Franco puxo de moda hai varias décadas. Á marxe do
sentimento de agravio que provoca o feito de que precisamente o ofrecido sexa
un Estado laico, o que resulta bochornoso é o escandaloso fomento oficial dunha
470