O Estado oculto - Repositorio Institucional da USC - Universidade ...

pode provocar unha crise de lexitimidade do sistema, especialmente da
separación de poderes e das institucións representativas liberal-individualistas.
O modelo corporatista recibe un forte apoio ideolóxico desde os campos
económico, político, familiar, educativo, cultural e mediático. Pero a súa solidez
está ameazada pola multiplicación das corporacións, polos conflitos
provocados polo choque entre os intereses en xogo e pola posibilidade de que
unha corporación se negue a colaborar co Estado, de que as bases
corporativas se rebelen contra as elites por non defenderen convenientemente
os seus intereses, ou de que se produzan casos de indisciplina interna.
16. Atoparmos unha definición operativa da igrexa católica no campo da ciencia
social é unha empresa problemática. Sorprendentemente, a propia igrexa –que
cultiva unha intencionada ambigüidade á hora de autodefinirse, para así poder
adaptarse con facilidade a distintas situacións– non agacha que se concibe a si
mesma como unha sociedade xerarquizada e gobernada polo papa e polos
bispos. O curioso é que, cando os científicos sociais se conforman coa
descrición da igrexa como un tipo especial de asociación ou, peor índa, cun
confuso supraconcepto que lle dá cobertura a fenómenos opostos entre si,
parecen esquecer que non existe grupo ningún que non conte cunha estrutura
de poder e tome decisións políticas para configurar a orde que máis lle convén.
Evidentemente, a igrexa católica non é un Estado, pero ten recoñecida –e é a
única confesión mundial nesta situación– a súa personalidade internacional a
través da Santa Sé, coa que pode protexer os seus intereses no plano
internacional. A Santa Sé exerce a soberanía sobre o Estado da Cidade do
Vaticano, onde reside a súa administración central.
O repertorio corporatista ofrécenos as ferramentas para describirmos a
igrexa como unha tecnoestrutura monárquica, patriarcal, autoritaria, piramidal,
centralizada e burocratizada cuxa administración central –a Curia romana– está
ao servizo dun papa que, elixido pola oligarquía corporativa, é un monarca
vitalicio e absoluto que exerce os poderes lexislativo, executivo e xudicial en
defensa duns intereses dos membros da corporación que el mesmo determina
en grande medida. Na realización desta tarefa, o papa conta cun valioso
instrumento no que desconcentra o exercicio do seu poder e co que asegura a
684