O Estado oculto - Repositorio Institucional da USC - Universidade ...

nacionalista durante a Guerra Civil; (b) a derrota das potencias do Eixe na
Segunda Guerra Mundial, que debilitou o compoñente fascista do réxime; e (c)
a situación no ámbito internacional da posguerra, no que as potencias
gañadoras se amosaron hostís. O réxime franquista precisaba o apoio dunha
igrexa católica temerosa de que unha crise puidese pór en perigo a súa
posición. Calculando os seus intereses alén da morte de Franco, a igrexa
católica presionou até conseguir, en 1947, que o réxime se transformase nunha
monarquía que garantise unha continuidade. 375 Esta alianza de mutua
conveniencia representou tanto unha vitoria total para o catolicismo político
clerical como unha vitoria política persoal para Franco.
A lexitimación relixiosa dun réxime político non está, obviamente, exenta
de riscos, como observa Linz (1993, 23-24) na liña da súa particular forma de
entender o concepto de ideoloxía 376 :
Todo régimen que confía en una base religiosa para su legitimación –especialmente de
una religión transnacional– se arriesga a una crisis de legitimidad en caso de que la
ética política de la religión cambie, si el nuevo clero, los intelectuales religiosos y los
líderes eclesiásticos ponen en duda la interpretación que sirvió al régimen. El carácter
heterónomo de la religión con respecto a la política es siempre un reto latente.
No caso que nos interesa, Linz (1973, 238) observa:
Since it is not in the power of the state to decide what Catholic dotrine is, since papal
pronouncements are ambiguous and open to many interpretations, since most positions
taken by Catholics on secular matters are not easily declared out of bounds and are
legitimate until this happens, since even the power of the Spanish bishops appointed in
agreement with the regime is limited in such matters and subject to reversal by Rome, a
heteronomous source of ideology is introduced into the system.
Con outras palabras, Linz (1993, 23) insiste nesta característica da
relación entre o Estado franquista e a igrexa católica que a partir da segunda
metade dos anos sesenta do século XX adquiriu unha extraordinaria
importancia:
la interpretación del pensamiento político social católico era heterónoma y no estaba en
sus manos [nas da xerarquía eclesiástica española], ya que en tanto la Iglesia y Roma
242