O Estado oculto - Repositorio Institucional da USC - Universidade ...

Con todo, non deben subestimarse os recursos que o exército chegou a
acumular no campo político. As consecuencias da crise final do réxime
despótico non poden entenderse sen o permiso e a supervisión da institución
militar, cuxos membros non se repregaron, senón que permaneceron nos seus
postos e lograron unhas garantías especiais verbo do seu status no futuro
sistema político.
As clases de servizo do réxime despótico franquista
Giner e os seus coautores 673 entenden que, en termos xerais, o goberno da
coalición reaccionaria controla o aparato político-administrativo a través dunhas
Dienstklassen ou clases de servizo 674 que proporcionan un persoal facilmente
recrutábel por cooptación para, a cambio de privilexios de clase tales como
seguridade laboral, ingresos fixos e atención sanitaria, (a) lexitimar o réxime e
(b) implementar con obediencia cega o poder estatal nos chanzos intermedios
da cadea de autoridade. Mediante esta alianza dos gobernantes cos sectores
alto e medio das clases medias urbanas é posíbel deixar zonas importantes da
vida social afastadas da interferencia estatal directa e permitir un certo grao de
tolerancia ou indiferenza cara aos sectores sociais alleos ás clases de servizo,
de modo que a vixilancia, o terror (especialmente a tortura) e a violencia
institucionais poden ter un carácter moi selectivo. De feito, a maioría da
poboación –allea a unha actividade política non aprobada polo réxime– é libre
de buscar un posto de traballo, de gozar dos seus bens, de desenvolver as
súas vidas privadas, de expresar as súas crenzas relixiosas e de adherirse ás
normas culturais. Á vez, o réxime ditatorial protexe e fomenta as institucións
“apolíticas” recoñecidas, como, v.g., a igrexa nacional estabelecida ou outras
asociacións especializadas no control dos medios de produción emocional
(especialmente os que xeran entretemento popular e fomentan o patriotismo).
Porén, a existencia das clases de servizo do sistema pon de manifesto o
elemento cleptocrático dos réximes despóticos, nos que as formas tradicionais
de dominación de clase aparecen combinadas coa existencia de redes
informais de padroado, cun estrito control da administración pública, cunha
407