O Estado oculto - Repositorio Institucional da USC - Universidade ...

clientelares. Porén, a igrexa católica non deslexitimou radicalmente o réxime, e
este seguiu a concederlle á igrexa católica un trato de privilexio e de
protección.
Aproximación sincrónica: o réxime franquista como suxeito da relación
clientelar coa igrexa católica...
Segundo Jerez Mir (1996), a quen seguimos neste punto, calquera estudo
sobre as elites e o clientelismo durante o franquismo ten que se centrar no
poder executivo, porque, en efecto, todos os sectores do poder político lle eran
leais ao xefe do Estado, e as demais institucións carecían de virtualidade: o
xefe do Estado era ao mesmo tempo xefe do Goberno, máximo dirixente do
partido único e lexislador supremo. En efecto, e desde o punto de vista
xurídico-político, o réxime levou a cabo unha inmediata concentración de
poderes na figura do ditador, que reuniu no seu cargo de xefe do Estado os
poderes executivo e lexislativo. Evidentemente, e a medida que o réxime se
consolidaba, os ministros foron adquirindo un certo grao de autonomía. Pero
esta autonomía non lle afectou ao poder persoal de Franco, xa que se
enmarcaba nun sistema de lealdades previas. Os individuos seleccionados
para acceder ás posicións centrais do campo político procedían todos duns
núcleos sociais moi concretos, cuxas expectativas de poder resultaba
conveniente satisfacer. No franquismo –como en calquera sistema ditatorial–,
as elites proviñan todas destes centros de extracción, dado que non había
unha elite política fóra do Estado. A clase política do franquismo –sobre todo
das súas dúas primeiras décadas– foi unha clase política cerrada, cunha
mobilidade mínima e cunhas pautas de recrutamento ben estabelecidas. Os
que pasaron a mandar no Estado non adoitaban proceder da vella clase
política, agás o sector católico, no que unha parte considerábel dos seus
membros desempeñaran cargos durante a ditadura de Primo de Rivera e
durante a II República Española (principalmente nas súas cámaras
lexislativas).
444