O Estado oculto - Repositorio Institucional da USC - Universidade ...

asociacións e as organizacións existentes, desde os sindicatos verticais até a
ACE (nas que a resistencia clandestina procurou infiltrarse). 215
Navarro (2004a), en definitiva, cuestiona a pertinencia da caracterización
da ditadura franquista como autoritaria:
Puente Ojea
la dictadura que aquel golpe militar impuso [...] no sólo fue autoritaria (como
erróneamente se presenta) sino también totalitaria, es decir, reprodujo una ideología
que abarcaba todas las dimensiones de la sociedad y de la personalidad (desde el
sexo hasta el lenguaje); una ideología totalizante que conjugó un catolicismo
profundamente conservador con un nacionalismo extremo, imperialista y racista (el día
nacional era el Día de la Raza, que celebraba el imperio español), antiliberal y
antiprogresista, que negaba la existencia de intereses de clase antagónicos,
organizando a los agentes sociales dentro de un Estado corporativista liderado por un
líder dotado de cualidades extrahumanas (nombrado “por la gracia de Dios”).
Puente Ojea (2005) entende que o concepto de autoritarismo, debedor dunha
categorización formalista por completo allea á realidade, está per se baleiro de
significado, porque o autoritarismo sempre existe en función dunha ideoloxía.
Linz non é quen de desprenderse da súa idea acientífica de que só os réximes
totalitarios están dotados dunha ideoloxía de base racista ou imperial-
colonialista, e non percibe como Franco se desfixo axiña da parafernalia
fascista a prol do seu único apoio efectivo, o da igrexa católica, que lle
proporcionou a superideoloxía nacionalcatólica. Neste sentido, o réxime
franquista non foi autoritario, senón nacionalcatólico, defensor dun
corporativismo negador da loita de clases e dun pluralismo limitado.
Saz Campos
Saz Campos (2004, 79-83, 153 e 249-250) identifica dous modelos que
conforman o estudo das ditaduras europeas do século XX: (a) aquel que se
orienta pola distancia verbo do repertorio liberal-democrático e que se plasma
138