O Estado oculto - Repositorio Institucional da USC - Universidade ...

O capitalismo e a democratización
Hartmann (2003, 59-62) afirma que, na súa fase inicial, a ciencia política é a
ciencia da democracia, a ciencia que se ocupa das institucións e dos procesos
da democracia: as eleccións, os electorados, os partidos, os grupos de interese
e os procesos lexislativos. Como fillos da democracia americana, nin o modelo
schumpeteriano (no que os electores se entenden como consumidores que lles
dan os seus votos aos partidos que máis os convencen) nin o modelo da
poliarquía de Dahl (no que a democracia se define pola existencia de canais
abertos de participación, é dicir, pola igualdade formal de oportunidades de
participación política) conducen a ciencia política a cuestionar a simbiose entre
a democracia e o capitalismo.
Que sería entón un proceso de democratización? Para Huntington
([1991], 22), un proceso deste tipo adoita ser longo e complexo, xa que
abrangue o final do réxime non democrático, a inauguración da democracia e a
consolidación do novo sistema. O punto crítico neste proceso está na
substitución do goberno existente por outro elixido nunhas eleccións limpas,
libres e abertas. En sintonía con Huntington, Linz, Stepan e Gunther (1995,
78) 219 definen as transicións como
the creation of democratic regimes in which there is open contestation for the right to
win control of the government, and this in turn requires free elections, the results of
which determine who governs. Democratic transitions clearly relate to democratization,
not merely to liberalization.
En coherencia coa súa posición antiestruturalista, á que nos
achegaremos criticamente neste mesmo capítulo, Linz e Stepan (1996, 76-81 e
112) –apoiados por O’Donnell e Schmitter ([1986], 38)– entenden que non hai
ningunha relación directa entre o crecemento económico que experimentou
España desde os anos sesenta do século XX e mais o proceso de transición
política, porque, de asumir esta relación, a transición debería ter lugar antes da
morte de Franco. Porén, si admiten que a prosperidade económica aumenta as
146