O Estado oculto - Repositorio Institucional da USC - Universidade ...

encargo de desmantelar con coidado o réxime desde dentro, preservando a
institución monárquica, mantendo o exército como o incuestionábel árbitro final
da situación e protexendo os diferentes grupos do réxime fronte ao novo
sistema legal que terminase por implantarse. Nun tempo moi curto, e con
exclusión tanto do continuísmo de extrema dereita como da oposición
revolucionaria 869 , entrou en vigor a Constitución de 1978, tras a que se
agachou un pacto no que se acordou a non intervención do exército a cambio
da moderación da oposición. Garantíronse os dereitos liberais básicos,
impedíronse as demandas de xustiza que puidesen evocar, aínda que só fose
remotamente, un axuste de contas entre os bandos enfrontados na Guerra
Civil, e imposibilitouse o cuestionamento dos privilexios do exército, dos grupos
financeiros ou do rei.
Así podemos entender mellor a clasificación dos actores do proceso de
transición que propoñen Colomer Calsina (1998, 27-43) e Soto Carmona
(1998, 29-32):
A oposición revolucionaria: Os anarquistas, os marxistas revolucionarios e os
nacionalistas radicais.
Os rupturistas ou a oposición
democrática 870 :
A Junta Democrática de España, a Plataforma de
Convergencia Democrática, o PCE 871 , o PSOE 872 , os
nacionalistas moderados galegos, vascos e cataláns,
algúns liberais e democratacristiáns.
Os reformistas: Juan Carlos I, o Goberno de Suárez, Herrero y
Rodríguez de Miñón, a UCD.
Os aperturistas ou pseudo-reformistas: Inicialmente Juan Carlos I, Arias Navarro, Fraga
Iribarne, Areilza, Garrigues, AP 873 .
Os continuístas ou inmobilistas: Os políticos e os funcionarios franquistas.
Os reaccionarios ou ultras (o chamado
búnker):
Encadrados nalgunhas institucións franquistas.
En realidade, este esquema evoca o canónico proposto por Huntington,
que vimos no capítulo 5, do que agora podemos percibir o carácter normativo.
Os axentes desprazados do centro do campo político foron os que Huntington
cualifica de ultraconservadores, é dicir, os continuístas ou inmobilistas e os
reaccionarios ou ultras. Non tiveron posibilidade ningunha de acumular
recursos políticos os axentes que Huntington define como extremistas
revolucionarios, a oposición revolucionaria. Os que protagonizaron o proceso
foron aqueles que Huntington chama reformistas democráticos –a oposición
democrática– e reformistas liberais –os reformistas e os aperturistas do
529