O Estado oculto - Repositorio Institucional da USC - Universidade ...

fiscais. V. tamén, sobre este tema, Corral Salvador, 2007, 317-347, e Souto Paz, 1995 3 , 327-
330.
1158 Sobre a exención do IVE, v. Contreras Mazarío e Celador Angón, 2005, 43, Corral
Salvador, 2007, 331-340, Goti Ordeñana, 2001, 744-747, e Landete Casas, 2006, 322-323. A
corporación católica segue exenta do pagamento do máis importante dos trabucos indirectos
municipais, o Imposto sobre Construcións, Instalacións e Obras (ICIO), que grava as obras que
precisan dunha autorización do concello, o que tamén semella contrario á lexislación
comunitaria na materia.
1159 Isto é así até o punto de que Presas Barrosa (1998, 223) considera “la colaboración
económica de un Estado aconfesional como lo es el español, con respecto a la Iglesia Católica,
[...] como algo normal”.
É importante subliñar que son todos os contribuíntes (con independencia de que manifestasen
ou non a súa disposición a participaren na asignación tributaria a través do IRPF) os que
sosteñen a corporación católica, xa que o importe asignado se detrae de toda a recadación do
imposto.
A maiores, é importante ter presente que o contribuínte que decide destinar o 0,7% da súa cota
íntegra exclusivamente a fins sociais, en realidade non pode evitar que unha parte da súa
achega vaia parar a organizacións non gobernamentais católicas implicadas en programas de
acción social e en proxectos de cooperación internacional. V., sobre esta cuestión, Sánchez
Soler, 2002, 173-194 e 229-231.
1160 V., no capítulo 10, Giner e Pérez Yruela, 1979, 80, e Williamson, 1989, 68. En palabras de
Víctor e Antonio Reina (1983, 370), escritas durante a primeira fase das catro previstas no
artigo II do acordo de 1979,
conviene salir al paso de una afirmación común en la doctrina, según la cual el sistema de dotación, de
consignación presupuestaria a favor de la Iglesia Católica, sería compatible con la no confesionalidad, con la
laicidad del Estado. Afirmación esta que es preciso matizar para no incurrir en un formalismo extremo y para
no alejarse de la realidad, de las consecuencias prácticas de las normas. Puede admitirse la compatibilidad
entre dotación y laicidad. Pero si exclusivamente se “dota” a la Iglesia Católica, de hecho se vulnerará el
principio de igualdad y se podrá incurrir en un “criptoconfesionalismo a voces” (y permítase la expresión, que
aunque paradójica indica a las claras el contrasentido de la realidad, tal como se muestra en la actualidad).
Las confesiones distintas de la Iglesia Católica, contemplan las leyes y los nuevos principios constitucionales
por un lado, y por otro los Presupuestos Generales del Estado que siguen privilegiando a la Iglesia Católica:
no admitir tan simple “matiz” sería negar la evidencia y frecuentemente se niega, o al menos se ignora.
Nestes momentos, a católica é a única relixión cara á que o Estado canaliza unha parte da
masa tributaria recadada a través do IRPF. Entre os exercicios de 2005 e 2008, a Fundación
Pluralismo y Convivencia, unha entidade do sector público estatal creada o 15 de outubro de
2004, foi dotada polo Estado con 16.500.000 euros para o financiamento de accións
educativas, culturais e de integración social das confesións xudía, musulmá e evanxélica (que
son as únicas que celebraron acordos de cooperación co Estado). Podemos constatar como
(a), no plano cuantitativo, hai unha sensíbel diferenza respecto do financiamento público da
igrexa católica, e como (b), no plano cualitativo, hai unha clara restrición da autonomía das
confesións distintas da católica á hora de investir os fondos recibidos.
De aí que haxa que ler con prudencia afirmacións como a de Arza (1988, 69): ”Esta
colaboración [entre o Estado e a igrexa católica] no supone ninguna discriminación con las
demás confesiones religiosas. Porque si ellas quieren establecer unos acuerdos con el Estado
en orden a obtener estas dotaciones [orzamentarias], los pueden hacer, fundándose en el art.
16,3 de la Constitución”.
Sobre o financiamento das confesións non católicas, v. Combalía, 1994, Contreras Mazarío e
Celador Angón, 2005, 38-44, e Souto Paz, 1999, 614-615. As confesións de notorio arraigo
(nestes momentos o xudaísmo, as igrexas evanxélicas, o islam, as Testemuñas Cristiás de
Xehová, a Igrexa de Xesucristo dos Santos dos Derradeiros Días e mais a Federación de
Comunidades Budistas de España) poden asinar co Estado acordos de cooperación, que,
consonte o artigo 7.2 da Lei orgánica de liberdade relixiosa, poden prever un réxime fiscal
privilexiado. Así sucedeu nos acordos asinados en 1992 coa Federación de Comunidades
Israelitas de España, coa Federación de Entidades Relixiosas Evanxélicas de España e coa
Comisión Islámica de España. Deste xeito, podemos distinguir catro réximes fiscais diferentes:
(a) o da igrexa católica, (b) o das confesións relixiosas que asinaron acordos de cooperación co
Estado, (c) o das demais confesións relixiosas inscritas no Rexistro de Entidades Relixiosas e
(d) o dos grupos non relixiosos.
887