O Estado oculto - Repositorio Institucional da USC - Universidade ...

para o nomeamento do vigairo xeral castrense, e a renuncia (suxeita a reservas)
da Santa Sé ao privilexio de foro para sacerdotes e relixiosos. O resto das
materias deixáronse para acordos ulteriores que regulasen os detalles das
relacións entre o Estado e a igrexa católica. Hai que advertir que Franco fora
abondo pragmático para non asinar un acordo como o de 1976, que supuxo
unha cesión de soberanía e a renuncia a un instrumento de control sobre a
igrexa católica. De feito, foi grazas ao padroado rexio que Franco puidera contar
sempre cun episcopado sumiso.
Os acordos que desenvolveron polo miúdo as relacións entre o Estado e
a igrexa católica asináronse o 3 de xaneiro de 1979 (sobre asuntos xurídicos,
económicos, de ensino e culturais, asistencia relixiosa ás forzas armadas e
servizo militar de cregos e relixiosos) e foron ratificados o 4 de decembro do
mesmo ano. O concordato de 1953, por certo, segue en vigor en todo aquilo que
non foi derrogado en 1979, tal e como se recoñece nos preámbulos e nas
conclusións destes acordos. 771 Nótese que a Constitución se promulgou o 27 de
decembro de 1978, e que os cinco acordos foron asinados só sete días despois,
polo que, evidentemente, a súa redacción tivo lugar moito tempo antes da
sanción do artigo 16 da Constitución –concretamente durante os dous anos
anteriores–, e non a partir do devandito texto constitucional, como sería lóxico se
respectase a dignidade da Constitución, no moi discutíbel suposto de que fose
preciso recaer de novo en antidemocráticas prácticas concordatarias. Polo tanto,
e polas datas nas que se elaboraron, estes acordos son propiamente
preconstitucionais. En definitiva, unha considerábel cota da soberanía española
quedou hipotecada –produciuse un despoxo subrepticio de soberanía– en
función dunha folla de ruta plasmada no acordo de 1976, e a igrexa católica –
lonxe das estridencias innecesarias do nacionalcatolicismo e das onerosas
implicacións formais nas estruturas xurídicas do poder estatal– recuperou de
feito, pola propia mecánica do marco legal, un case-monopolio relixioso no
pluralismo nominal da democracia española que consagrou o artigo 16 da
Constitución. Ademais, os acordos do 3 de xaneiro de 1979 son
inconstitucionais, dado que son contrarios ao que prevén os artigos 14 e 16.3 da
lei fundamental.
465