O Estado oculto - Repositorio Institucional da USC - Universidade ...

Dado o estado da opinión pública e mais o apoio das forzas armadas ao
réxime, a saída revolucionaria stricto sensu era inimaxinábel, así que se
impuxo a utilización das Leyes Fundamentales para un cambio constitucional, e
os esforzos realizados neste sentido culminaron na Lei para a reforma política.
Este proceso resulta especialmente notábel se se ten en conta que o cóctel
ideolóxico do Movimiento, composto de elementos tradicionalistas,
predemocráticos, fascistas, clerical-conservadores e corporativistas, non era o
axeitado para lexitimar a liberalización e a democratización desde dentro do
sistema, agás por motivos de oportunismo. Se as eleccións axudan a crear
axendas, actores, organizacións e, sobre todo, lexitimidade e poder, a tarefa
fundamental de Adolfo Suárez tiña que ser a celebración de eleccións, que
foron cruciais no proceso de desmantelamento do vello réxime e de instalación
e lexitimación da democracia. Cando Suárez propuxo unhas eleccións libres e
abertas e fixou unha data para elas, deu o paso decisivo que levou da
liberalización á democratización. 288
Díaz Gijón (1996, 104-108) cita a Karl e Schmitter, para quen as
transicións desde arriba (como a española, polo menos en parte) se basean
sobre pactos fundacionais que (a) soen conducir á instauración dunha
democracia, (b) lles garanten ás clases dominantes tradicionais a súa
supervivencia e (c) veñen sendo, en definitiva, mecanismos antidemocráticos
negociados polas elites que tratan de estabelecer un contrato socioeconómico
e político explícito que desmobilice as masas e determine o poder futuro de
todos os actores. O verdadeiro consenso da transición española estaría así en
recoñecer a ocultación do proceso político propiamente dito.
A xestión da memoria histórica e o consenso
A etioloxía e a función do consenso
Segundo Linz (1996b, 32), o executivo de Adolfo Suárez até xuño de 1977 non
foi un Goberno democrático, pero si un Goberno para a democracia. Malia a
189