12.04.2013 Views

O Estado oculto - Repositorio Institucional da USC - Universidade ...

O Estado oculto - Repositorio Institucional da USC - Universidade ...

O Estado oculto - Repositorio Institucional da USC - Universidade ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

«personal»”. Vigil (2004), desde unha perspectiva católica crítica, entende que, con Xoán Paulo<br />

II á fronte <strong>da</strong> igrexa católica –unha monarquía absoluta de estrutura pirami<strong>da</strong>l–, a colexiali<strong>da</strong>de<br />

quedou sepulta<strong>da</strong> por un centralismo ideoloxicamente uniforme, autoritario e represor, inimigo<br />

<strong>da</strong> moderni<strong>da</strong>de, burgués, patriarcal e xerontocrático. Os “intereses corporativistas [...] sofocan<br />

enteramente la libertad”. Küng (2005) ve no desprezo papal polo carácter colexiado <strong>da</strong><br />

corporación católica un exemplo <strong>da</strong>s traizóns de Xoán Paulo II ao legado conciliar: “En contra<br />

de las intenciones del Concilio Vaticano II, se ha restaurado el sistema medieval de Roma, un<br />

aparato de poder con rasgos totalitarios”. Tamén López Vi<strong>da</strong>l (2003, 93-94) cre que Xoán Paulo<br />

II “«papabilizó» la Iglesia y se convirtió en párroco del mundo”, en contra <strong>da</strong> vontade conciliar<br />

de revitalizar a colexiali<strong>da</strong>de. V. tamén Reese, 2003 6 , 42-65, e Souto Paz, 1995 3 , 277.<br />

554 Código de dereito canónico, canons 337-341. V. Souto Paz, 1995 3 , 275-276: o Código de<br />

dereito canónico evita coi<strong>da</strong>dosamente “cualquier aparente bicefalia en la organización<br />

eclesiástica”, <strong>da</strong>do que o concilio ecuménico só actúa impulsado polo papa e non pode ir<br />

contra a vontade papal.<br />

555 V. Souto Paz, 1995 3 , 273: “El Concilio Vaticano II ha declarado [...] que el Colegio Episcopal<br />

es también sujeto de la suprema y plena potestad en to<strong>da</strong> la Iglesia, potestad que, ciertamente,<br />

no puede ejercer sin el consentimiento del Romano Pontífice”.<br />

556 Sobre este consello e a súa activi<strong>da</strong>de durante o subproceso de liberalización en España, v.<br />

Díaz-Salazar Martín, 2006, 141-144: “Uno de los frutos del Concilio Vaticano fue la creación de<br />

la Comisión Pontificia Justicia y Paz. Su finali<strong>da</strong>d era activar el compromiso de los católicos<br />

para construir la paz y la justicia en el marco nacional e internacional. Se trata, pues, de una<br />

institución oficial de la Iglesia que en ca<strong>da</strong> <strong>Estado</strong> es tutela<strong>da</strong> por la Conferencia Episcopal que<br />

es la que nombra a los laicos que la dirigen. En nuestro país se creó en noviembre de 1968”.<br />

557 Artigo 186.<br />

558 Un autor canónico como Huntington ([1991], 79) define a igrexa católica como “una<br />

organización autoritaria con sus jerarquías de sacerdotes, obispos, arzobispos y cardenales,<br />

que culmina en el Papa y en la doctrina de la infalibili<strong>da</strong>d papal”.<br />

559 A Biblia, Mt 16, 18.<br />

560 Sobre a orixe deste título e as súas implicacións desde unha perspectiva de xénero, v.<br />

Pikaza Ibarrondo, 2003, 343 e 428-429.<br />

561 A Biblia, Mt 16, 18-19: “E eu asegúroche que ti es Pedro, a pedra; e sobre esta pedra vou<br />

edificar a miña Igrexa; e as portas do Inferno non prevalecerán en contra dela. Dareiche as<br />

chaves do Reino do Ceo: todo o que ates na terra, ficará atado no ceo; e todo o que desates na<br />

terra, ficará desatado no ceo.” V. tamén Mt 18, 18, e Xn, 20, 21-23.<br />

562 Röhrich, 2006 2 , 59-60.<br />

563 Souto Paz, 1995 3 , 278.<br />

564 Segundo Puente Egido (1965, 66), “la legislación interna vaticana ha <strong>da</strong>do a la Ciu<strong>da</strong>d del<br />

Vaticano un régimen que se identifica notablemente con el de una monarquía absoluta”.<br />

Efectivamente, a Lei fun<strong>da</strong>mental do <strong>Estado</strong> <strong>da</strong> Ci<strong>da</strong>de do Vaticano, que se publicou na Acta<br />

Apostolicae Sedis do 26 de novembro de 2000 e entrou en vigor o 22 de febreiro de 2001,<br />

estabelece no seu artigo 1.1: “O Sumo Pontífice, Soberano do <strong>Estado</strong> <strong>da</strong> Ci<strong>da</strong>de do Vaticano,<br />

ten a plenitude dos poderes lexislativo, executivo e xudicial”. Esta fórmula coincide coa <strong>da</strong><br />

anterior (e primeira) lei fun<strong>da</strong>mental do 7 de xuño de 1929 (v. Barberis, 1984, 101). No canon<br />

331 do Código de dereito canónico estabelécese que o papa “ten, en virtude <strong>da</strong> súa función,<br />

potestade ordinaria, que é suprema, plena, inmediata e universal na Igrexa, e que pode sempre<br />

exercer libremente”. É importante mencionar, ademais, que o papa exerce o seu cargo “de por<br />

vi<strong>da</strong>, sin limitación cronológica alguna” (López Vi<strong>da</strong>l, 2003, 82). Floristán (2005a) conclúe:<br />

“Ningún personaje religioso o político goza hoy en su ámbito de gobierno de tales<br />

prerrogativas”.<br />

Significativamente, e como recor<strong>da</strong> Küng (2005), aín<strong>da</strong> hai algún instrumento xurídico<br />

internacional sobre dereitos humanos que a Santa Sé non asinou: “El concepto de la<br />

separación de poderes, la base de to<strong>da</strong> la práctica legal moderna, no existe en la Iglesia<br />

católica. El debido proceso es una enti<strong>da</strong>d desconoci<strong>da</strong>. En las disputas, un mismo órgano<br />

vaticano sirve de abogado, fiscal y juez”.<br />

565 V. Ynfante, 2004, 7, e Reese, 2003 6 , 5, 10, 14 e 16. O papa é o bispo <strong>da</strong> diocese de Roma,<br />

o primado de Italia (un papel eclesiástico máis importante que noutros países; por exemplo,<br />

nomea o presidente <strong>da</strong> Conferencia Episcopal Italiana), o patriarca de Occidente, o monarca<br />

absoluto do <strong>Estado</strong> <strong>da</strong> Ci<strong>da</strong>de do Vaticano –o último monarca absoluto de Europa, de feito– e<br />

mais o sucesor de Pedro á cabeza do colexio episcopal. Cando un home é elixido papa<br />

809

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!