O Estado oculto - Repositorio Institucional da USC - Universidade ...

Giner e os seus coautores 635 entenden que, máis que unha ideoloxía, o
que había detrás do franquismo era un sincretismo e un pragmatismo
ideolóxicos moi propios dos modernos réximes despóticos e que atoparon
xustamente no caso español unha das súas máis paradigmáticas expresións.
Ao tempo que excluía as ideas democráticas, liberais, socialistas, comunistas e
separatistas –é dicir, as ideoloxías e os valores de todas as clases
subordinadas e de todos os partidos e movementos colocados na ilegalidade–,
a ideoloxía oficial incluía compoñentes ideolóxicos de cada unha das clases
que se atopaban no centro do campo político, que abranguían desde o
fascismo fundamentalista até o lexitimismo monárquico ultramontano. O ditador
non tiña máis que botar man de calquera dos elementos ideolóxicos dos que
dispuña, en función das cambiantes conxunturas políticas e dos equilibrios
internos na coalición reaccionaria. A gran capacidade de adaptación ideolóxica
do réxime ás diferentes circunstancias de orde interna e exterior debíase
precisamente a esta dimensión basicamente adaptativa e altamente realista da
amálgama ideolóxica. Pero sería un erro pensar que o franquismo careceu de
ideoloxía, se se ten en conta que os principios fundamentais do franquismo
apenas sufriron mutacións ao longo do tempo: a relixión católica como esencia
da identidade nacional española, España como baluarte da civilización
occidental (é dicir, como guía espiritual das forzas en loita contra a barbarie
comunista, masónica, atea e liberal), a democracia orgánica como unha
superación da loita de clases mediante a solidariedade nacional, 636 a xerarquía
e a orde.
Nación, relixión e liberalismo económico en España: o nacionalcatolicismo
como ideoloxía
De acordo con Botti (1993 2 ) –a quen imos seguir moi de preto neste apartado–
637 , o nacionalcatolicismo é unha ideoloxía cuxos compoñentes principais son (a)
a consubstancialidade entre o nacional (España) e o relixioso (o catolicismo) 638
e (b) a distinción entre liberalismo económico e liberalismo político. O
nacionalcatolicismo é o nacionalismo español contemporáneo. 639 García de
395