O Estado oculto - Repositorio Institucional da USC - Universidade ...

A pesar de ello, la Conferencia Episcopal no se mostró entusiasta con la
redacción presentada a referéndum.
As diferenzas ideolóxicas entre a esquerda e a dereita tamén se puxeron
de manifesto no asunto do ensino, que lle afectaba directamente á igrexa
católica. De feito, o actual artigo 27 da Constitución é un dos máis longamente
debatidos en todo o proceso. Para Gimbernat Ordeig (1982, 55), o ensino é “un
espacio clásico –no sólo español– de confrontación entre laicistas y católicos”.
A igrexa católica “es consciente de que su relevancia social se vería
fuertemente mermada sin escuelas propias”. AP, UCD, CDC e PNV, que
fundamentaban o seu discurso sobre a liberdade de ensino (dos pais para
elixiren entre distintos centros) e a subsidiariedade (do papel do Estado en
materia educativa), apoiaron o ensino privado, a súa posíbel confesionalidade e
a dirección das súas actividades polo propietario, en coincidencia coa patronal
dos centros relixiosos, moi activa nas súas presións. 1090 O PSOE e o PCE,
interesados en preservar a liberdade de cátedra (dos docentes) e a laicidade
(do sistema educativo público), defenderon un programa de escola pública
única e laica. 1091 O resultado das negociacións para a elaboración dunha
norma constitucional –o chamado pacto escolar– requiriu votos estratéxicos
polas dúas bandas: o PSOE e o PCE aceptaron a constitucionalización das
subvencións públicas aos centros de ensino privados a cambio de que os
demais partidos consentisen a participación dos pais, dos docentes e do
alumnado na xestión e no control. O pacto escolar plasmouse no que García
Santesmases (2003, 233) cualifica de modelo de financiamento público de
dobre rede: “tanto los centros estatales como los centros privados concertados
serán financiados con fondos públicos”. Achegarémonos a este modelo no
capítulo 22. 1092
Outra proba concluínte do trato privilexiado que recibiu a igrexa católica
durante a transición é a limitación da soberanía que se deriva da regulación
prevista nos artigos 93 e 96.1 da Constitución Española de 1978. Garcés
(1996, 181-184) analiza esta cuestión partindo da seguinte constatación:
A los españoles se les redactó en 1977-1978 el texto constitucional mejor
preparado para la integración-disolución del Estado en el sistema de la Europa de la
613