O Estado oculto - Repositorio Institucional da USC - Universidade ...

O pluralismo de clase
Neste traballo evidénciase a influencia decisiva que sobre a nosa perspectiva
analítica exerce Giner. No modelo que comezamos a expor no capítulo
anterior, a pegada deste autor é obvia, e neste que agora iniciamos vaino ser
en non menor medida, malia algún distanciamento puntual. A estada deste
capítulo será, en efecto, a análise que realizan Giner e Sevilla-Guzmán (1975)
da dominación de clase no réxime despótico franquista. Para empezar,
debemos deixar claro que o pluralismo dos réximes despóticos non debe
confundirse co dos democráticos. Como puntualizan Giner e os seus
coautores 632 , a diferenza principal reside no feito de que, nos réximes
despóticos, o pluralismo se limita aos sectores de servizo –aos que nos
achegaremos neste mesmo capítulo–, o que deixa fóra do campo político as
clases traballadoras, para as que se crean asociacións pseudosindicais
controladas. Este pluralismo rextrinxido ou limitado pode así caracterizarse
como un pluralismo de clase constituído polos funcionarios cooptados polo
réxime despótico aos que se lles permite que se organicen en asociacións
horizontais –é dicir, en corpos profesionais– para a defensa dos seus intereses
de grupo e a expansión das súas zonas de monopolio alén das parcelas da
administración que controlan. Estas asociacións horizontais non teñen, polo
tanto, unha finalidade formalmente política (aínda que, na práctica, poidan
desenvolver unha actividade política, sempre e cando non traspasen o límite da
disidencia ideolóxica).
No franquismo, como en xeral nos réximes despóticos, foi relativamente
intensa a rotación da elite gobernante. Dado que a súa función era o
mantemento do poder político absoluto do ditador, era preciso (a) impedir que
nas posicións centrais do campo político xurdisen alianzas que acumulasen
demasiados recursos, e, ao tempo, (b) liberar o ditador da xestión
gobernamental, que quedaba limitada a uns membros do Goberno que eran
seleccionados entre as clases de servizo en función das cambiantes
conxunturas internacionais, dos equilibrios entre as faccións políticas no interior
e do exercicio discrecional do poder do ditador, cuxa posición de dominio do
centro do campo se vía así reforzada.
392