12.04.2013 Views

O Estado oculto - Repositorio Institucional da USC - Universidade ...

O Estado oculto - Repositorio Institucional da USC - Universidade ...

O Estado oculto - Repositorio Institucional da USC - Universidade ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

someter a súa pretensión de gobernar ao resultado de eleccións libres e<br />

competitivas–. Por iso é posíbel que se lles outorguen garantías fun<strong>da</strong>mentais<br />

aos individuos e aos grupos ao tempo que se lles impide participar en eleccións<br />

libres, expresar a súa opinión sobre as medi<strong>da</strong>s oficiais e/ou exercer os<br />

dereitos que farían os gobernantes razoabelmente responsábeis perante eles.<br />

Porén, e aín<strong>da</strong> que este subproceso non cuestiona o réxime existente, as<br />

prácticas liberalizadoras poden provocar un cambio na estratexia dos demais<br />

actores, <strong>da</strong>do que adoitan crecer, institucionalizarse e incrementar os custos <strong>da</strong><br />

súa eventual anulación. É neste momento cando a liberalización adquire o seu<br />

interese analítico como etapa <strong>da</strong> transición, porque, mentres a liberalización<br />

avanza, as deman<strong>da</strong>s de democratización se intensifican. A cuestión é se estas<br />

deman<strong>da</strong>s van ser suficientemente fortes como para xerar un cambio sen<br />

provocar unha regresión autoritaria. 798<br />

Pola contra, a democratización, que é a segun<strong>da</strong> etapa <strong>da</strong> transición, xa<br />

implica o cambio dos principios polos que se rexen as institucións e a inclusión<br />

na vi<strong>da</strong> ci<strong>da</strong>dá de determinados colectivos sociais, institucións e problemas.<br />

Para o caso español, Colomer Calsina (1998, 14-18) entende que non houbo,<br />

nesta etapa, unha acción xeral unitaria, coordina<strong>da</strong> e masiva <strong>da</strong> oposición para<br />

acabar coa ditadura. Cando morreu Franco, ningún actor político podía impor a<br />

súa alternativa preferi<strong>da</strong>: os franquistas duros non podían continuar a ditadura<br />

sen o ditador, os brandos non podían reformar o réxime sen enfrontarse aos<br />

duros e sen o apoio <strong>da</strong> oposición, e esta tampouco tiña forza <strong>da</strong>bondo para<br />

estabelecer un novo réxime. Neste momento é posíbel distinguir dúas fases. Na<br />

primeira fase non houbo cooperación entre o Goberno de España reformista e a<br />

oposición rupturista (agás o intercambio de mensaxes co PCE de cara á súa<br />

legalización, que se produciu o 9 de abril de 1977), senón transaccións desde<br />

arriba entre duros e brandos. Suárez, elixido polo rei tras unha astuta<br />

manipulación do Consejo del Reino, combinou promesas, presións e ameazas e<br />

foi quen de conseguir que os duros que ocupaban as institucións autoritarias<br />

aceptasen a reforma constitucional (limita<strong>da</strong>) do réxime. No referendo no que se<br />

aprobou a Lei para a reforma política só se ofreceron dúas alternativas: reforma<br />

ou continuísmo. Manipulouse a axen<strong>da</strong> para deixar fóra dela a alternativa <strong>da</strong><br />

ruptura, o que levou a moitos parti<strong>da</strong>rios desta opción a votaren pola reforma. Na<br />

491

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!