O Estado oculto - Repositorio Institucional da USC - Universidade ...

Autónomas (CEDA), coa súa forte inclinación autoritaria, foi a resposta das
elites católicas ao reto da súa reorganización política. Brutalmente perseguidos,
os católicos rebeláronse contra a secularización republicana e apoiaron o golpe
militar de xullo de 1936. O fracaso da II República conduciu á Guerra Civil, na
que o bando nacionalista vencedor contou co apoio da igrexa católica para
erixir un réxime autoritario. Ambos –o réxime e especialmente a igrexa católica,
unha das familias características do pluralismo franquista– constataron que se
atopaban nunha situación de dependencia mutua. Realizando un fundamental
labor de lexitimación do réxime e de participación directa no exercicio do poder,
así como de socialización política e de selección dos cadros políticos e
sindicais, a igrexa conseguiu unha posición de privilexio nos campos político,
ideolóxico, orzamentario, educativo e simbólico. Os riscos inherentes a esta
posición que se albiscaban no horizonte da morte do ditador quedaron
minimizados en 1947, coa transformación do réxime nunha monarquía. En
1953, o concordato veu confirmar a total identificación entre o Estado e a Santa
Sé.
5. O mundo atopábase daquela en plena Guerra Fría, e os Estados Unidos de
América, na súa condición de superpotencia, empezaban a desenvolver unha
política exterior centrada na estabilidade e na seguridade xeopolíticas, na
gobernabilidade, no control dos movementos sociais e na prevención das
dinámicas que puidesen desembocar en réximes comunistas. Para acadaren
este obxectivo puxeron en pé un sistema de alianzas que abranguía tanto os
réximes democráticos como os réximes ditatoriais anticomunistas, cuxa
eventual evolución cara á democracia debía estar sometida a un estreito
control. Os científicos sociais norteamericanos, favorecidos polo poder
económico do seu país, puideron ocupar as posicións dominantes no seu
campo, e os repertorios que crearon foron doadamente canonizados, na
medida en que respondían á presión exercida por un campo político que
necesitaba un aparato ideolóxico sólido para a súa política exterior, así como
modelos normativos que evitasen a desestabilización e a crise e lles marcasen
o camiño a seguir aos Estados inmersos en procesos de transición política.
668