O Estado oculto - Repositorio Institucional da USC - Universidade ...

mediante estratexias de subversión. A reprodución ou a perpetuación da orde
social débese precisamente á importancia das estratexias de conservación
(estratexias de investimento biolóxico, de transmisión interxeracional do
patrimonio material, educativas, de investimento económico e de investimento
simbólico). Porén, estas estratexias de reprodución non son quen de impedir a
evolución estrutural da sociedade, xa que se ven afectadas pola traxectoria
colectiva do grupo.
En definitiva, a sociedade retratada por Bourdieu presenta dous
aspectos indisociábeis: (a) por unha banda, desde unha perspectiva estática, a
sociedade aparece xerarquizada en clases sociais definidas polo reparto
desigual dos capitais, que é tendencialmente estábel, mentres, desde unha
perspectiva dinámica, existen traxectorias sociais diferenciadas; (b) por outra
banda, a sociedade non é un conxunto unificado, porque está constituída por
numerosos campos que se rexen polos xogos dos seus participantes.
O campo científico
Bourdieu, que exemplifica o seu estudo na literatura, pero cunha pretensión
universal 31 , delimita, dentro do espazo social, un campo de poder que domina
todos os campos de produción cultural, e que define como o espazo das
relacións de forza entre os axentes ou as institucións que comparten a
posesión do capital necesario para ocupar posicións dominantes nos diferentes
campos. Para atopar unha alternativa á tradición da historia da ciencia que
“décrit le processus de perpétuation de la science comme un sorte de
parthénogenèse, la science s’engendrant elle-même en dehors de toute
intervention du monde social” 32 , Bourdieu (1976, 89) elabora a noción de
campo científico:
Le champ scientifique comme système des relations objectives entre les positions
acquises (dans les luttes antérieures) est le lieu (c’est-á-dire l’espace de jeu) d’une lutte
de concurrence qui a pour enjeu spécifique le monopole de l’autorité scientifique
inséparablement définie comme capacité technique et comme pouvoir social, ou si l’on
préfère, le monopole de la compétence scientifique, entendue au sens de capacité de
45