O Estado oculto - Repositorio Institucional da USC - Universidade ...

ligne politique à l’italienne aurait pu être adoptée dix ans après le concile
Vatican II para l’Eglise d’Espagne”.
O desconcerto de Linz (1988, 106) percíbese con especial nitidez cando
se pregunta, desde a perspectiva do estudo dos grupos de interese, “por qué, a
pesar del considerable apoyo en la opinión pública, la presencia en la oposición
de muchos católicos activos y el papel que tuvieron las organizaciones de
Acción Católica en los últimos años del régimen de Franco, no cristalizó [...]
ninguna iniciativa exitosa para crear una red de grupos de interés
democratacristianos”. Con todo, o autor 400 procura identificar os dous grandes
factores que, ao seu xuízo, conduciron ao rexeitamento explícito dun partido
democratacristián por parte da igrexa católica e mais a unha diferenciación de
España doutros Estados europeos occidentais que contan con amplas redes de
organizacións enraizadas na subcultura católica: (a) Un factor ideolóxico: por
unha banda, e dada a unión entre o Estado franquista e a igrexa católica, a
democracia cristiá (como unha versión do catolicismo político) atopábase
desacreditada como alternativa ao fascismo; por outra banda, o Concilio
Vaticano II e o posterior clima ideolóxico introduciron cambios profundos no seo
da igrexa, que se concretaron no distanciamento do franquismo e na profunda
división interna do clero. (b) Un factor político-partidista: a desintegración da
ACE, antes da morte de Franco, privou a igrexa dunha organización de masas
da que poder servirse para apoiar un partido de centro-dereita; moitos líderes
xurdidos das organizacións católicas optaron pola creación de formacións
laicas e a miúdo de extrema esquerda, moi afastadas da igrexa católica e da
súa doutrina social; 401 o Equipo de la Democracia Cristiana –que non puido
contar co apoio da igrexa católica na campaña electoral– fracasou nas
eleccións de 1977; e, finalmente, a igrexa católica puido exercer a súa
influencia política a través da UCD, que era un partido sen identificación
relixiosa pero no que se integraban democratacristiáns significados.
Polo tanto, a democracia cristiá foi unha das “alternativas ideológicas
que no encontraron una clara expresión en el sistema de partidos” durante a
transición. 402 Así, para as eleccións ás Cortes de xuño de 1977 o electorado
potencial dun partido democratacristián era do 21%, pero o feito de que a
xerarquía católica non apoiase esta alternativa política só lle deu ao Equipo de
254