12.04.2013 Views

O Estado oculto - Repositorio Institucional da USC - Universidade ...

O Estado oculto - Repositorio Institucional da USC - Universidade ...

O Estado oculto - Repositorio Institucional da USC - Universidade ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

democratización. O caso español –que, como acabamos de ver, se encadra na<br />

vaga democratizadora que ten lugar a partir <strong>da</strong> Revolución dos Cravos<br />

portuguesa– adquiriu unha especial importancia en América Latina e na Europa<br />

do Leste. En América Latina serviu como estímulo de cambio, pero non como<br />

modelo analítico <strong>da</strong> transición (coas excepcións dos casos brasileiro e chileno).<br />

Na Europa do Leste foi obxecto de estudo e de emulación práctica, sobre todo<br />

en Polonia e en Hungría. 264<br />

Para Colomer Calsina (1998, 171-181), que parte de que a vía de saí<strong>da</strong><br />

<strong>da</strong> ditadura non era completamente previsíbel (os reformistas acabaron<br />

defendendo un cambio integral <strong>da</strong>s regras de xogo, e os rupturistas seguiron o<br />

camiño trazado polos seus iniciais adversarios), as características principais do<br />

modelo español de transición cara á democracia son (a) o equilibrio de forzas,<br />

(b) o recordo <strong>da</strong> Guerra Civil Española, (c) a debili<strong>da</strong>de dos maximalistas, (d) o<br />

fraccionamento <strong>da</strong>s elites políticas, (e) a anticipación do futuro, (f) o pluralismo<br />

político-ideolóxico, (g) a reforma pacta<strong>da</strong>, (h) a ruptura pacta<strong>da</strong>, (i) a<br />

reconciliación nacional española e (j) a democracia de confrontación. Habería<br />

así unhas relacións paradoxais entre a transición e a democracia: unha<br />

transición caracteriza<strong>da</strong> pola escaseza de violencia, a negociación e os pactos<br />

desembocou nun réxime político restritivo, no que predominan a concentración<br />

do poder, a imposición unilateral e as decisións excluíntes.<br />

Polo tanto, na transitoloxía canónica, a transición española é unha<br />

experiencia modélica polo seu especial interese e a súa grande importancia<br />

(Linz, 1996b, 26-27):<br />

1) Es de las primeras después de las que suceden a la victoria alia<strong>da</strong> en Italia,<br />

Japón, Alemania y Austria [...]. 2) Entre las tres transiciones del sur de Europa, es la<br />

primera que no surge de una crisis, como el riesgo de guerra entre Grecia y Turquía, o<br />

la guerra colonial portuguesa, sino desde un régimen relativamente estable. 3) Es la<br />

única en la que se instaura o restaura una monarquía. Aunque nadie puede negar el<br />

papel crucial de Su Majestad el Rey, no hay que olvi<strong>da</strong>r que muchos españoles no eran<br />

monárquicos –sin ser antimonárquicos o republicanos. Para muchos en 1975 la<br />

monarquía aparecía como un problema más. El monarca legitima la transición para los<br />

que aún se identificaban con el régimen y supo generar la esperanza de un transición<br />

democrática. El Rey pudo acabar por legitimar la monarquía, más que la institución al<br />

monarca. [...] 265 4) En el contexto de las transiciones (antes de las del este de Europa,<br />

178

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!