O Estado oculto - Repositorio Institucional da USC - Universidade ...

o el franquismo españoles, por citar algún ejemplo? Es evidente que no”.
Porén, o termo utilízase, e para explicar este feito os autores argumentan que
“las transformaciones que están ocurriendo en las democracias liberales
producen efectos en la estructura social y en el sistema político que, sin
eliminar su naturaleza democrática, se aproximan y recuerdan algunos rasgos
del corporativismo clásico”. En realidade, é o propio Schmitter 424 –é dicir, o
autor, como veremos neste mesmo capítulo, do modelo fundacional do
repertorio corporatista–, quen admite que o termo corporatismo é problemático
na medida en que evoca con demasiada facilidade o fantasma do fascismo e
dos réximes autoritarios, o que leva a supor que o corporatismo debe ser
imposto e mantido pola forza e a través da manipulación simbólica. Giner e
Pérez Yruela insisten en aclarar que non se debe confundir o corporatismo do
que eles falan co corporativismo histórico de signo fascista, que constitúe un
sistema integrado de organización social e política que adopta a forma dunha
ditadura totalitaria dun partido ultrarreaccionario na que os diversos intereses
sociais quedan subsumidos nuns intereses xerais definidos polos grupos
económicos e políticos hexemónicos. 425 En efecto, e como sinala Crouch,
historicamente o corporativismo está relacionado cos intentos de resucitar algo
da unidade orgánica da sociedade medieval fronte ao individualismo e á
atomización do liberalismo e do laissez faire. No corporativismo clásico, o
fundamento da lexitimación adoita ser unha doutrina tradicionalista e
organicista, relixiosa ou nacionalista. 426
Polo tanto, é esencial evitar a tentación de ver no corporatismo unha
continuación do corporativismo fascista. En efecto, e como nos recordan
Kastendiek, Alemann e Heinze, os modelos corporativistas dos anos vinte e
trinta do século XX pretendían ser unha alternativa (a) aos principios da
representación liberal-democrática, é dicir, á articulación política da loita de
clases a través do sistema de partidos e do parlamentarismo; (b) á anarquía da
produción orientada pola economía libre de mercado, que supuña un perigo
para a competitividade das economías nacionais; e (c) á loita económica de
clases, é dicir, á confrontación entre os grupos socioeconómicos. Por estes
motivos, a finalidade dos modelos corporativistas –cando pretendían (a)
reorganizar o sistema político, (b) reestruturar a economía nacional até poder
275