O Estado oculto - Repositorio Institucional da USC - Universidade ...

política de dominación de clase e as correspondentes fórmulas prusiana e
xaponesa, que, no seu día, levaron a cabo modernizacións desde arriba.
Segundo Giner (1971, 125, e 1981, 14-30), o fascismo xurdiu como a
fórmula que resolveu as contradicións entre a orde política liberal-conservadora
e as transformacións sociais que se produciran ao longo do século XIX, xa que
(a) permitiu seguir a lexitimar o tradicional sistema de desigualdade, (b)
fomentou as arelas colectivas de grandeza nacional, (c) incrementou a
industrialización capitalista e (d) destruíu definitivamente os movementos
revolucionarios da esquerda. Desde esta perspectiva, a natureza clasista da
Guerra Civil Española non ofrece dúbidas.
Periodificación. O nacionalcatolicismo e a igrexa católica no réxime despótico
Se neste capítulo subliñamos, con Saz Campos, a importancia da fascistización
para caracterizarmos axeitadamente o réxime despótico español, é porque
cremos que os réximes fascistizados teñen, en xeral, unha gran capacidade de
transformación dado que son esencialmente ambivalentes, é dicir, mesturan
recursos propios da rixidez fascista con outros asociados á flexibilidade dos
réximes non fascistas. Isto explica que a ditadura franquista durase case 40
anos. Agora imos repasar brevemente as diferentes etapas históricas do
réxime franquista coa axuda do modelo proposto por Morodo (1984, 47-72), o
que nos vai permitir observar como a adaptabilidade dos réximes fascistizados
pode producir resultados moi duradeiros.
Morodo identifica tres etapas do Estado franquista, a primeira das cales
foi a da ditadura constituínte, durante a Guerra Civil Española. O franquismo foi
unha consecuencia bélica (fascismo de guerra), é dicir, xurdiu como resultado
dunha guerra totalizadora. O poder decisorio último estivo sempre nas mans de
Franco. A xefatura única, o partido único e mais o sindicato único non excluíron
un pluralismo competitivo entre monárquicos, carlistas, católicos, conservadores
e militares, con predominio da Falange. Todos estes sectores confluíron no
catolicismo. Morodo (1984, 54-55) caracteriza esta etapa da seguinte maneira:
381