O Estado oculto - Repositorio Institucional da USC - Universidade ...

López Vidal (2003, 145) apunta brevemente que a igrexa católica “no es un
macropartido político ni unha multinacional, como sostienen algunos, pero sí
una institución humano-divina o divino-humana [...], y, como tal, está sometida
a las consiguientes luchas por el poder”. 497 Finalmente, tamén é posíbel atopar
autores que, desde o campo científico, abordan a descrición da igrexa católica
dunha maneira por completo acientífica. Así, cando Fernández Fernández
(1999, 67-69), que pretende elaborar un estudo desde a perspectiva da
antropoloxía social, intenta definir a “institución eclesial”, recorre a unha
linguaxe teolóxica de imposíbel manexo en termos científico-sociais, e só ao
final, e de pasada, alude á definición de Weber á que nos achegaremos infra (e
que, por certo, reproduce dun xeito inexacto). Por todo isto, agradécese a
honestidade dun eclesiástico como Iribarren Rodríguez (1992, 359) cando
afirma: “No jugaré con el equívoco de entender por Iglesia unas veces los
obispos y otras, según convenga, las organizaciones católicas”.
Esta indefinición, en resumo, produce unha situación curiosa, na que a
igrexa católica non é representada como un axente político no que poden darse
diferenzas internas –igual que pode suceder nun partido político, por pór un
exemplo–, senón como un supraconcepto que abrangue realidades
supostamente antitéticas das que se descoñecen os nexos. 498 Fixémonos nun
texto canónico. Campo García (2002 2 , 173-175) achégase, desde unha
perspectiva funcional-pluralista, ao estudo dos grupos de presión, entre os que
sitúa a igrexa católica. Cando alude ao período da transición política, a autora
constata que “tampoco el período de transición democrática que se inicia en
noviembre de 1975, con la muerte de Franco, la Iglesia Católica se mostró
monolítica. Existía una Iglesia que se había sentido cómodamente instalada en
el Estado franquista [...]. La otra Iglesia, modernizadora y liberalizadora [...],
defiende un sistema democrático para España y basa su posición en el lema
«ni partidismo, ni neutralidad»”. A aproximación a esta profunda escisión
interna lévase a cabo mediante o expediente de crear, de feito, dous actores
políticos diferentes: a un deles atribúeselle o carácter de igrexa franquista
inmobilista, mentres o outro pode ser caracterizado como igrexa moderna e
inequivocamente democrática, que “desempeñó un papel muy importante
durante los años de la transición política”. Este modelo, evidentemente,
328