12.04.2013 Views

O Estado oculto - Repositorio Institucional da USC - Universidade ...

O Estado oculto - Repositorio Institucional da USC - Universidade ...

O Estado oculto - Repositorio Institucional da USC - Universidade ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

224 Huntington, [1991], 108-112, 117-120 e 136. O autor cualifica o réxime franquista de<br />

ditadura personalista, na que o poder dependía do acceso ao líder individual, que era a fonte<br />

de autori<strong>da</strong>de.<br />

225 Huntington, [1991], 159. Navarro (2001, 74 e 76) insiste neste feito:<br />

No creo que haga falta recor<strong>da</strong>r que uno de los primeros juramentos del nuevo jefe del <strong>Estado</strong>, el<br />

Monarca, en 1975, fue el de lealtad al Movimiento Nacional, encargando el Monarca la reforma política al que<br />

era el dirigente del Movimiento Nacional, Adolfo Suárez, consciente del papel fun<strong>da</strong>mental que este<br />

movimiento ocupaba en el <strong>Estado</strong> español y cuya eliminación era una condición esencial para poder reformar<br />

[o réxime ditatorial español]. Así como Yeltsin, dirigente del Partido Comunista, jugó un papel clave en el<br />

desmoronamiento del régimen correctamente definido como comunista, Suárez, jefe del Movimiento<br />

Nacional, jugó un papel clave en la transformación y transición [do réxime ditatorial español]. En ambos<br />

casos, por cierto, la nomenclatura de tales <strong>Estado</strong>s continúa teniendo un papel importante, tanto en el <strong>Estado</strong><br />

como en la vi<strong>da</strong> económica. En este aspecto, los paralelismos entre poscomunismo y posfascismo son<br />

notables. [...] La nomenclatura del <strong>Estado</strong> fascista se transformó, intentando a<strong>da</strong>ptarse a las nuevas<br />

reali<strong>da</strong>des a fin de mantener –como es el caso de la nomenclatura comunista– su poder. [...]<br />

[...]<br />

[...] ¿cómo de explica que ni el Rey ni Suárez ni cualquier otra persona influyente del [réxime<br />

ditatorial español] propusieran en sus primeras propuestas de reforma del [réxime ditatorial español] un<br />

sistema auténticamente democrático y que sólo tras la presión de las izquier<strong>da</strong>s apareciera tal proyecto<br />

plasmado en la Constitución?<br />

226 A insistencia de Huntington na orde xa a atopamos no capítulo 3, onde vimos como os<br />

autores desenvolven modelos que implican o mantemento do poder por parte <strong>da</strong>s autori<strong>da</strong>des<br />

provenientes <strong>da</strong> ditadura. Kesselman (1973, 142-150) apunta: “Order is not considered a<br />

prerequisite for achieving the highest political good, but itself becomes the highest political<br />

good”. A orde é extrema<strong>da</strong>mente fráxil, así que o que importa non é tanto que haxa liber<strong>da</strong>de,<br />

senón que haxa estabili<strong>da</strong>de, algo que só sucede cando as autori<strong>da</strong>des estabeleci<strong>da</strong>s exercen<br />

o control con éxito. A cuestión <strong>da</strong> lexitimi<strong>da</strong>de dos medios utilizados para manter a orde pasa a<br />

un segundo plano. A desorde crea<strong>da</strong> por aqueles que queren salvagar<strong>da</strong>r os seus privilexios<br />

mediante a coerción que<strong>da</strong> fóra <strong>da</strong> definición. Así, o concepto de orde política non é neutro: “it<br />

places the burden of disorder on subordinates who challenge elites”. O desafío ás elites nunca<br />

está xustificado, nin sequera nos réximes corruptos e/ou ditatoriais. De feito, “in transitional<br />

societies, an excess of power held by the elite is less significant than its lack of power”.<br />

227 O segredo é esencial no canon metodolóxico relativo aos procesos de democratización.<br />

Comprobarémolo no capítulo 17, onde veremos até que punto o proceso constituínte español<br />

lle foi fiel a este elemento normativo; apuntaremos tamén algún exemplo <strong>da</strong> recepción deste<br />

elemento entre os autores.<br />

228 Huntington, [1991], 153-158 e 175-176.<br />

229 Huntington, [1991], 177-189.<br />

230 Linz e Stepan, 1996, 3-6, e Linz, 1996b, 30.<br />

231 No capítulo 17, e en referencia ao caso español, argumentaremos a nosa postura contraria<br />

a esta tese.<br />

232 De feito, no caso español vacila entre o fracaso do golpe de <strong>Estado</strong> do 23 de febreiro de<br />

1981 (Linz, 1990, 29) e a vitoria do PSOE nas eleccións lexislativas xerais de outubro de 1982<br />

(Linz, Stepan e Gunther, 1995, 96, e Linz e Stepan, 1996, 108).<br />

233 Sobre Morlino, v. Lagares Díez, 1992, 51-60.<br />

234 Schmitter, 1997, 4-5. Parece que o concepto de consoli<strong>da</strong>ción de Maravall e Santamaría<br />

Ossorio (1994, 137-139), a cuxo modelo canónico nos achegaremos no capítulo 7, podería ser<br />

deste tipo maximalista. En efecto, estes autores entenden a consoli<strong>da</strong>ción como a situación na<br />

que se garanten as condicións necesarias para o funcionamento regular do réxime, a súa<br />

autonomía e a súa reprodución, é dicir, a institucionalización <strong>da</strong>s súas normas e <strong>da</strong>s súas<br />

estruturas, a extensión <strong>da</strong> súa lexitimi<strong>da</strong>de e mais a eliminación dos obstáculos que, na fase<br />

inicial, dificultaron o seu estabelecemento.<br />

235 Linz, 1990, 28-29. Giner (1985, 212) semella coincidir con Linz neste punto, cando afirma:<br />

“Puede hablarse de consoli<strong>da</strong>ción de la democracia liberal en el sentido de que las fuerzas que<br />

pudieran cuestionar la Constitución no tienen peso suficiente para derrocarla.”<br />

236 Soli<strong>da</strong>ri<strong>da</strong>d Española presentouse ás eleccións lexislativas xerais de outubro de 1982 e non<br />

obtivo escano ningún. Sobre Tejero Molina, v. Prego, 1999, 602-626. (Para unha análise <strong>da</strong><br />

canonici<strong>da</strong>de do moi juancarlista relato de Prego, v. Vi<strong>da</strong>l-Beneyto, 2007d, 131-132.)<br />

237 Linz, 1996b, 37.<br />

238 Linz, 1996 5 a, 82.<br />

239 Huntington, [1991], 228-242.<br />

240 V. capítulo 3.<br />

780

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!