O Estado oculto - Repositorio Institucional da USC - Universidade ...

éxime despótico español, debida ao feito de que só tiñan consistencia os seus
elementos ideolóxicos fascistas, inservíbeis logo da derrota das potencias do
Eixe na Segunda Guerra Mundial. 655 De feito, e segundo estes autores,
estaríamos máis ben en presenza de (a) unha contraideoloxía antidemocrática
–de escasa entidade intelectual, e cun contido esencialmente emocional e
afectivo– elaborada como reacción fronte ao demostrado fracaso da II
República Española no seu intento de manter a orde, e que apela a valores
como a unidade da patria, o centralismo castelán, 656 a espiritualidade católica,
o servizo, o sacrificio, a disciplina e a orde; 657 (b) unha ideoloxía
progresivamente laminada, especialmente a partir dos anos 60, coa irrupción,
da man dos tecnócratas opusdeístas, das políticas neocapitalistas pragmáticas;
e (c) a represión das ideoloxías disidentes. Os autores explican esta falta
dunha ideoloxía codificada cun mínimo de claridade –entendida en termos de
poder e non como mentalidade 658 , como crenzas sobrenaturais ou como
simples sentimentos de clase– á inexistencia de partidos políticos e á
necesidade do ditador de poder interpretar libremente uns modos de
pensamento difusos.
A fórmula política do franquismo (II): a dimensión material (o aparato
institucional)
Giner e Sevilla-Guzmán (1975, 96-97) apuntan que a “escasa elaboración de la
dimensión ideológica de su fórmula política no es óbice para que el franquismo
haya mantenido una clara obediencia a sus modos de pensamiento [...]. Por
otra parte, la dimensión material de la fórmula política, es decir su cristalización
en instituciones políticas y sociales, es, en definitiva, el auténtico soporte del
sistema”.
O aparato do Estado franquista estaba, segundo Giner e os seus
coautores 659 , totalmente controlado polas clases dirixentes do réxime, e
concretamente polas clases de servizo. A cooptación abranguía todos os
cargos, desde os ministros até os alcaldes máis modestos. Agora imos
400