O Estado oculto - Repositorio Institucional da USC - Universidade ...

a desigualdade entre os cidadáns e os grupos en función das súas ideas en
materia relixiosa, (b) ignora, polo tanto, os intereses dunha parte significativa
da cidadanía, cuxa defensa está depositada nas mans duns representantes
que son sistematicamente preteridos, (c) garántelle á igrexa católica un acceso
privilexiado ás instancias de toma de decisión política, (d) dá lugar,
concretamente, a un segundo circuito de representación funcional que escapa
do control cidadán, e (e) converte a igrexa nun actor dotado de recursos de
oposición ao Goberno de España excesivamente importantes. É obvio que
nada disto supón un cuestionamento automático do carácter liberal-
democrático do sistema político español no seu conxunto, pero tampouco
contribúe a robustecer a súa lexitimidade. De feito, e como acabamos de
apuntar no punto 20 das nosas conclusións, non estamos seguros de que a
rixidez institucional dos arranxos corporatistas aínda sexa propiamente
compatíbel cunha democracia liberal. Neste sentido, facemos nosa a proposta
de Llamazares Fernández (2001a, 260-261):
Denuncia de los vigentes acuerdos con la Iglesia católica, especialmente los que están
coartando la libertad soberana del Estado para legislar en materia de libertad e
igualdad religiosas con escrupuloso respeto de la laicidad [...], para sustituirlos por unos
nuevos de la misma naturaleza que los firmados con las confesiones minoritarias o bien
por simple legislación unilateral del Estado, [...] teniendo muy clara la enseñanza
histórica de que una separación amigable y por mutuo consenso probablemente sólo
es posible con las Iglesias protestantes y en todo caso muy difícil con la Iglesia católica,
dados sus presupuestos doctrinales.
Tamén compartimos con Víctor Reina (1987, 133-134) a idea de que os
acordos de 1979, como instrumentos concordatarios, son dificilmente
cohonestábeis cun réxime democrático na medida en que tratan de asuntos
que deben ser abordados polo parlamento. Un Estado democrático debe medir
moi ben até que punto pode chegar a compromisos coa Santa Sé, porque os
cidadáns, no seu conxunto, non poden ver os seus dereitos individuais
“engullidos por los derechos de las Confesiones a que puedan pertenecer”. Un
exemplo disto é o artigo XIV do acordo do 3 de xaneiro de 1979 sobre ensino e
asuntos culturais asinado entre o Estado español e a Santa Sé, que estabelece
que “o Estado velará para que sexan respectados nos seus medios de
698