O Estado oculto - Repositorio Institucional da USC - Universidade ...

importancia estratéxica para ela (sobre todo o político, o relixioso e o
educativo), desde onde poder reclamar un trato financeiro privilexiado e
exercer unha importante influencia ideolóxica (en asuntos tales como a
moral ou a política familiar).
• Ao longo do proceso constituínte, o Goberno de España, a UCD e AP
pactan coa corporación católica o seu novo status en dúas negociacións
que teñen lugar, de acordo co modelo do segundo circuito de
representación funcional, dun xeito paralelo e coordinado: a igrexa é
constitucionalizada nunha mención expresa na lei fundamental (que tamén
garante os intereses empresariais católicos no campo educativo privado)
mentres o concordato de 1953 é substituído por catro acordos parciais
asinados o 3 de xaneiro de 1979 (só cinco días despois da entrada en vigor
da Constitución) coa Santa Sé (é dicir, co nivel central ou internacional da
corporación católica, e non co nivel nacional).
• De feito, a emerxencia controlada dun arranxo corporatista na Constitución
–especialmente no seu ambiguo artigo 16.3–, nos acordos coa Santa Sé –
solidamente ancorados no ordenamento xurídico– e na lexislación en
materia relixiosa responde perfectamente ao propósito da igrexa católica de
despexar a ameaza da laicidade e de reinventar a tradición nacionalcatólica
estatalizando a relixión, é dicir, creando e corporatizando unha función
relixiosa do Estado.
• Os altos custos políticos asociados a unha reforma constitucional ou á
denuncia dos acordos coa Santa Sé de 1979 condicionan a capacidade de
control do Estado sobre a corporación católica. Con todo, cando se
institucionaliza, é dicir, cando asume potestades delegadas do Estado, a
igrexa católica actúa a prol do conxunto do sistema e padece así unha
desprivatización funcional e a conseguinte perda de autonomía.
Permanentemente sometida á fiscalización do Estado, debe medir en todo
momento as consecuencias derivadas das súas demandas e do seu
comportamento.
• En definitiva, tanto o Estado como a corporación católica están interesados
en estabelecer unha relación de dependencia mutua da que ambos se
benefician, pero cuxa institucionalización ríxida –constitucional e
627