O Estado oculto - Repositorio Institucional da USC - Universidade ...

política franquista (incluída a igrexa católica) respecto da fin do seu papel
político, (d) a inevitabilidade do cambio desde o punto de vista xeopolítico e (e)
a estratexia de Suárez, que atopou a súa mellor expresión na Lei para a
reforma política aprobada nas Cortes o 18 de novembro de 1976. Nun segundo
momento (entre o 23 de decembro de 1976 –primeira reunión entre Suárez e a
comisión negociadora da oposición democrática– e o 15 de xuño de 1977 –
eleccións ás Cortes–) era preciso levar a cabo a transición cara a unha nova
orde democrática. Aquí si era necesaria a ruptura desde abaixo mediante a
negociación entre o Goberno de España de orixe franquista e mais a oposición
democrática. Polo tanto, a democratización obedeceu tanto a unha decisión
desde arriba como á vontade de ruptura da oposición: podíase chegar á
democracia a través dun proceso de negociación. O modelo canónico
inclinaríase así por unha transición negociada 283 con lealdade democrática,
aínda que iniciada e controlada polo réxime. O poder político era consciente de
que, no contexto europeo occidental, a represión das demandas sociais sería
considerada como excesiva, mentres a oposición democrática sabía que era
débil de máis para desafiar o réxime inmediatamente. Neste sentido, a
transición española tivo un carácter especial, xa que non se produciu tras a
caída do réxime, senón por iniciativa dos que estaban no poder, aínda que
baixo presións internas e externas. 284
Un proceso democratizador baixo o control último das elites da ditadura
O caso español foi o primeiro no que os gobernantes autoritarios ou os seus
sucesores continuaron a gobernar tras o proceso democratizador. A oposición
democrática esixía un goberno provisional lexítimo (que, polo tanto, non podía
traer causa do réxime autoritario), 285 mentres as elites da ditadura, que dirixían
a transición, sostiñan que tampouco os partidos da oposición, que non foran
votados, tiñan lexitimidade democrática. No fondo, a cuestión debatida non era
a relativa á lexitimidade democrática, senón, por unha banda, a de quen ía
controlar unha grande cantidade de recursos políticos durante o período de
transición e, por outra banda, a das posibilidades da oposición democrática de
187