O Estado oculto - Repositorio Institucional da USC - Universidade ...

obediencia á autoridade –derivada sempre de Deus– e sobre unha
ambivalencia ideolóxica constitutiva perfectamente adaptábel a todo tipo de
estruturas políticas, sociais e económicas. Aínda que se mantén formalmente
un discurso escatolóxico, o referente xa non é a inminencia do reino de Deus,
senón a espera dun reino celestial durante a que rexe a ética conservadora da
igrexa. 5
3. Só facía falta que tivesen lugar algúns acontecementos cruciais a maiores
para que o cristianismo quedase definitivamente encarreirado na súa
prolongada andaina a carón do poder político en Occidente. Tras unha primeira
etapa igualitaria, horizontalista e laical (sen sacerdotes), organizada en
comunidades e marcada pola radicalidade escatolóxica da súa fe mesiánica e
pola persecución por parte das autoridades romanas, a nova relixión saída da
frustrada revolución protagonizada por Xesús de Nazaret acadou no ano 313,
co seu recoñecemento como religio licita por parte do emperador Constantino I,
a respectabilidade como relixión do imperio romano, e pouco despois, xa co
emperador cristián hispano Teodosio I o Grande, converteuse na relixión do
Estado. Tras a caída do Imperio Romano de Occidente no século V, a igrexa
católica herdou a estrutura organizativa romana e consolidou plenamente o seu
poder secular. O enorme baleiro político existente propiciou o desenvolvemento
do aparato eclesiástico, e en concreto das súas estruturas sacerdotais (que
ironicamente foran as que no seu día criticara Xesús de Nazaret), así como un
acentuado teocratismo. A clericalización, a xerarquización e mais a
centralización fortalecéronse coa elevación do bispo de Roma ao rango de
sumo pontífice, mentres a igrexa se situou no centro do campo do poder
político.
O segundo acontecemento histórico decisivo para a sorte do cristianismo
–e concretamente para a consolidación da súa estrutura xerárquica e do seu
aparato dogmático– foi a redacción, entre os anos 412 e 427, da obra De
civitate Dei do africano Aurelius Augustinus, bispo de Hipona (o santo Agostiño
dos católicos), na que se formula a teoría das dúas cidades: o Estado, que
emana de Deus, goberna as persoas, que deben someterse a el con
obediencia absoluta, mentres a igrexa católica dirixe as almas. Agostiño de
23