12.04.2013 Views

O Estado oculto - Repositorio Institucional da USC - Universidade ...

O Estado oculto - Repositorio Institucional da USC - Universidade ...

O Estado oculto - Repositorio Institucional da USC - Universidade ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

escuela alemana, no entiende na<strong>da</strong> de lo que pasa a su alrededor, se va a los <strong>Estado</strong>s Unidos<br />

y se atiborra de la sociología formalista de la escuela de Talcott Parsons –por citar una figura<br />

cumbre dentro de esa escuela–, que pretende poder describir la reali<strong>da</strong>d a base de conceptos<br />

puramente formales y asépticos”.<br />

Genieys (1994) realiza un percorrido pola intensa an<strong>da</strong>ina intelectual de Linz, que comezou –<br />

mesturando dun xeito singular a socioloxía e a historia– con investigacións sobre as elites<br />

económicas franquistas. Despois, Linz dedicouse ao estudo do sistema político (con especial<br />

atención á variábel territorial) e <strong>da</strong> elite política de España mentres o recurso ao método<br />

histórico o foi afastando <strong>da</strong> investigación sobre o desenvolvemento. Os procesos de<br />

dexeneración dos réximes democráticos e a tipoloxía dos réximes políticos –que estu<strong>da</strong>remos<br />

no capítulo 4– tamén ocuparon un importante espazo na produción de Linz.<br />

O compromiso de Linz coa oposición antifranquista (v. Gómez-Reino, Orizo e Vila Carro, 1993,<br />

11-12) podería ser encadrado, seguindo a tipoloxía de Giner e Sevilla-Guzmán (1975, 86, nota<br />

4, e 93), na categoría de oposición verbal: malia a súa postura subxectivamente antisistema,<br />

formaba obxectivamente parte do segmento de liberais <strong>da</strong> clase de servizo administrativa (v.<br />

capítulo 14), e era, polo tanto, perfectamente controlábel polo pluralismo de clase do sistema,<br />

aín<strong>da</strong> que a súa sofistica<strong>da</strong> obra puidese chegar a lle resultar molesta ao franquismo oficial.<br />

Nos anos sesenta, Linz pensou nunha carreira política na España posfranquista, e semella que<br />

chegou a ser candi<strong>da</strong>to a senador real nas Cortes que elaborarían a Constitución de 1978.<br />

Un exemplo interesante <strong>da</strong> repercusión <strong>da</strong> obra de Linz atopámolo en Vázquez Montalbán,<br />

1992 5 , 662. Estamos ante a recepción crítica, no campo <strong>da</strong> literatura, <strong>da</strong> principal achega de<br />

Linz:<br />

Apenas si ha habido revisiones críticas, nadie ha querido tirarse la memoria por la cabeza y aquella idea<br />

pari<strong>da</strong> por el sociólogo Linz, hijo de madre dirigente de la Sección Femenina de que usted [Franco] no había<br />

sido «totalitario» sino «autoritario» ha causado estragos y ha lavado la cara a todos los que se la ensuciaron,<br />

impasible el ademán, más o menos firmes, cara al sol del amanecer y a la luna de tanto fusilamiento y<br />

tortura. Usted fue declarado material humano para la sanción de la historia y hoy tienen la sartén por el<br />

mango una raza de historiadores objetivos que reparten culpas repartibles y olvi<strong>da</strong>n la culpa inicial de que<br />

usted empezó el tiroteo hasta el final de sus días, totalitario o autoritario, a usted le <strong>da</strong>ba lo mismo, no hay<br />

mal que por bien no venga [...].<br />

179 Giner e Sevilla-Guzmán (1980, 228, nota 9), entenden que o importante traballo de Linz “is<br />

certainly the most elaborate we possess from a positivist-functionalist ‘Lipsetian’ perspective”.<br />

Neste sentido, Genieys (1994, 79) puntualiza que os primeiros escritos de Linz están tan<br />

marcados pola influencia intelectual de Lipset, Dahl e Hirschman que o noso autor –que<br />

elaborou a súa tese de doutoramento precisamente baixo a dirección de Lipset– pode ser<br />

plenamente encadrado na teoría do desenvolvemento que, como vimos, domina a ciencia<br />

política norteamericana dos anos sesenta.<br />

180 V. Bourdieu, 1991, 6.<br />

181 V. Bourdieu, 1991, 8.<br />

182 Bonfils-Mabilon e Étienne, 1998, 16.<br />

Capítulo 4<br />

183 Vi<strong>da</strong>l-Beneyto (2007d, 156) comenta a este respecto:<br />

En los años 50 y 60, las necesi<strong>da</strong>des de la estrategia exterior de los <strong>Estado</strong>s Unidos empujan a su<br />

establishment politológico a distinguir entre totalitarismos intrínsecamente perversos –los de la izquier<strong>da</strong>– y<br />

evolucionables –los de derecha– y para ello se lanza una nueva categoría política: los regímenes totalitarios.<br />

Se trata, esencialmente, de establecer una discriminación ideológica entre unos y otros, que permita<br />

recuperar al franquismo y al salazarismo, así como a las dictaduras militares latinoamericanas y del sudeste<br />

asiático, regímenes que se quiere alistar en el mundo occidental, al mismo tiempo que se condena, sin<br />

apelación posible, a los hostiles e irredimibles autocratismos comunistas que hay que combatir hasta su<br />

extinción.<br />

184 Whitehead, 1994, 68-69.<br />

185 André-Bazzana, 2006, 221-222, Gómez-Reino, Orizo e Vila Carro, 1993, 13, e Jerez Mir,<br />

1993, 48 e 51. No caso <strong>da</strong> ditadura franquista, varios autores fornecen exemplos <strong>da</strong> recepción<br />

do modelo canónico de Linz. Hermet (1980, 319) afirma que o réxime franquista “peut sans<br />

conteste être qualifié de régime autoritaire, non pas en vertu de l’autorité qu’il détient comme<br />

tout Etat, mais au regard de la violence sociale et politique particulièrement arbitraire qu’il a<br />

exercée”. Para Aguilar Fernández (1996a, 61), o franquismo foi “un régimen totalitario en sus<br />

orígenes y pretensions iniciales, pero que poco después pasó a adoptar formas de talante<br />

autoritario”.<br />

776

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!