O Estado oculto - Repositorio Institucional da USC - Universidade ...

progresiva rixidez das diferenzas, a perpetuación das desigualdades e, sobre
todo, a indiferenza cara ás normas individualistas de participación e de
responsabilidade cidadás características da orde democrática e liberal. Nesta
mesma liña argumental, Williamson (1989, 3) observa:
In general terms corporatists have taken a less benign view of the democratic
credentials of group politics than the pluralist one. This has been not simply because
they suggest such associations are not exclusively representative, but also because
they attach much greater significance to what is seen as the unequally distributed social
and economic attributes around which interests organize. For them socio-economic
inequalities are reflected in, and indeed reinforced by, the politics of organized interests
to an extent not adequately explored in pluralist discussions.
E aínda que o propio Williamson (1989, 45 e 193) engade que sería
“seriously misleading to associate neo-corporatism with some form of quasi-
authoritarianism, even if doubts are cast over the democratic credentials of the
state”, non pode deixar de preguntarse: “What are the implications for
democracy where privileged access is granted to certain interests while others
are excluded at the same time as there is a diminution of electoral politics?”.
Nós pensamos que a imposición dos intereses do sistema político-
administrativo a través das estruturas corporativas produce certamente o efecto
de integrar os membros das corporacións no sistema político e de lexitimar as
decisións políticas e a súa implementación, co que diminúe o grao de
ingobernabilidade nas sociedades complexas. É dicir, as decisións políticas son
levadas á práctica dun xeito eficiente. Porén, xorde tamén o perigo de que
aparezan grandes desigualdades entre os grupos e de que as corporacións se
convertan nun factor de oposición decisiva ao goberno: que sucedería se unha
corporación decidise pórlle fin a súa cooperación co Estado, é dicir, se optase
por negarlle ao Estado os seus coñecementos especializados e a súa
capacidade de influencia ad intra? Porque non debemos esquecer, como nos
recordan Giner e Pérez Yruela (1988a, 47), que o Estado, “pese a detentar la
capacidad última de imponer las decisiones de gobierno por el imperio de la
ley, ve limitada su capacidad real de actuación por el poder de las
organizaciones que pueden obstaculizarla. En este sentido, la característica de
las estructuras corporatistas por la que toda corporación ve constreñido su
314