O Estado oculto - Repositorio Institucional da USC - Universidade ...

• O primeiro elemento é a renovación controlada da xerarquía católica. Os
novos bispos reformistas –bispos auxiliares e administradores apostólicos
que poden ser nomeados sen pasar polo trámite de presentación, é dicir,
sen o concurso do xefe do Estado– están comprometidos co obxectivo
estratéxico de separar a súa igrexa do Estado franquista. A liña vaticana
logra imporse malia as resistencias intracorporativas e a incerteza que
provoca a necesidade de renunciar a recursos políticos actuais para adquirir
novos recursos nun futuro campo político pluralista corporatizado.
• En 1966 constitúese a Conferencia Episcopal Española, un output conciliar
que, como potente recurso ideolóxico e estrutural, vén reforzar os efectos
da renovación da xerarquía corporativa de cara á implementación do legado
conciliar, cohesiona o corpo episcopal, unifica a liña de actuación dos
bispos e crea unha personalidade colectiva capaz de aparecer en público
unida e homoxénea.
• A oposición do clero máis novo e das bases católicas, comprometida coas
teses conciliares, cuestiona tanto a lexitimidade do réxime ditatorial como o
tradicionalismo relixioso da xerarquía eclesiástica, cuxa actuación política
considera demasiado apoucada e que, de todos os xeitos, non tardará en
pór en marcha un efectivo mecanismo de anulación dos movementos
contestatarios.
• O segundo elemento da estratexia corporativa é precisamente a
ritualización dos conflitos intracorporativos na asemblea conxunta de bispos
e sacerdotes celebrada en 1971, coa que se visibilizan as loitas políticas no
seo da igrexa e se canalizan as demandas dos cregos. A asemblea
pronúnciase a prol da recepción do legado conciliar, da abolición do
concordato de 1953, da reforma política e da separación e a cooperación
entre o Estado e a igrexa católica. É dicir, o diálogo e a negociación serven
para consensuar demandas que, destinadas en parte a non ser
implementadas pola xerarquía corporativa, cumpren o seu cometido de
desactivar a disidencia interna e de relegar os axentes menos moderados a
posicións marxinais.
• A funcionalidade do consenso intraeclesial é comparabel coa funcionalidade
do consenso xeral no campo político: imposibilitar o cuestionamento dos
595