O Estado oculto - Repositorio Institucional da USC - Universidade ...

ideolóxicas dirixidas a preservar e a incrementar a súa influencia no
ordenamento moral e cultural fronte ás demandas sociais laicistas que
cuestionan a súa posición hexemónica. A igrexa católica consegue así
asumir funcións de formulación e de implementación de políticas públicas
en diversos campos, como o tributario e financeiro, o educativo, o relixioso
ou o simbólico.
• No campo tributario e financeiro, a corporación católica, que desatende o
seu compromiso de autofinanciamento, logra que os seus bispos e cregos
se beneficien dun sistema de asignación tributaria que non supón ningún
esforzo fiscal a maiores para o contribuínte que decide destinar unha parte
da cota íntegra da súa declaración do IRPF ao sostemento da igrexa
católica. A determinación do importe global do financiamento público desta
igrexa –tanto a través de transferencias como a través de beneficios fiscais–
é moi difícil.
• No ámbito educativo, a igrexa católica consegue afianzar a súa plataforma
estratéxica de reprodución social ao tempo que evita que se impoña un
modelo de ensino obrigatorio público, universal, laico e gratuíto stricto
sensu. Os centros privados católicos, expresamente concibidos como un
instrumento corporativo para a actividade proselitista, son máis eficientes
que os públicos no recrutamento de alumnado e, aínda que gozan dun
importante apoio orzamentario público, permítenlles ás administracións
educativas aforrar unha parte do que terían que gastar se todo o alumnado
estivese escolarizado en centros públicos. Polo tanto, o arranxo corporatista
entre o Estado e a igrexa católica substánciase nun intercambio de
recursos: o Estado rexistra un aforro orzamentario e a igrexa católica
controla parcialmente o ensino non universitario.
• A maiores, os centros de ensino públicos preuniversitarios teñen que
ofrecer a relixión católica como unha materia ordinaria –totalmente
controlada, no tocante aos seus contidos e ao persoal docente que a
imparte, pola corporación católica–, que, porén, non é obrigatoria para o
alumnado. Con todo, os alumnos que non cursan a materia de relixión
católica están na obriga de recibir atención educativa no centro
(actualmente non teñen que matricularse nunha materia alternativa), co
663