O Estado oculto - Repositorio Institucional da USC - Universidade ...

institucións económicas, a distribución dos ingresos e o reparto do poder. A
sensación de precariedade do sistema non desapareceu nin sequera coa
opulencia da posguerra, e o desenvolvemento do Estado do benestar era unha
fonte de preocupación.
O estruturalismo iniciou a segunda etapa da súa andaina na busca da
inclusividade total: no sistema social, todo tiña que ter un lugar conceptual. O
sistema social debía ser coherente, a súa seguridade debía depender dos seus
propios mecanismos, así que os valores se viron desprazados por unha
concepción da sociedade como un sistema homeostático que se mantén a si
mesmo. Os individuos, encadrados nas institucións sociais, son educados para
satisfaceren as necesidades sistémicas. Os mecanismos socializadores do
sistema crean a necesaria e fundamental convicción moral individual –animada
por sentimentos relixiosos– que asegura a adaptabilidade do statu quo. Malia o
seu carácter prekeynesiano –para Parsons, a orde social acada equilibrios
espontáneos, como sucede na economía de mercado–, o funcionalismo
contempla agora o Estado do benestar, unha vez aceptado polos axentes
políticos conservadores, como un xeito, non de obter xustiza e igualdade,
senón de conseguir a lealdade e a conformidade que aseguran a orde e a
estabilidade do sistema.
Na medida en que a orde social –que designa eufemisticamente a orde
existente dos privilexios estabelecidos– se sitúa no centro das súas
preocupacións, a teoría social funcionalista revela a súa pegada ideolóxica
conservadora. A procura da orde mediante a canalización estrutural das
condutas equivale ao desexo de reducir o conflito social e, polo tanto, de evitar
o cambio nun sistema que se quere inmutábel. Para o espírito conservador
funcionalista, en definitiva, a crise da modernidade é unha crise da orde social,
é dicir, a crise da integración. A defensa da redistribución de oportunidades
vitais –é dicir, a busca dunha nova orde– convértese nunha desorde
indesexábel.
No funcionalismo, a morte de Deus sería unha catástrofe, porque a
relixión –e, en concreto, o cristianismo– está na base da cultura moderna e é
fundamental para a autoridade e a tradición. O cristianismo, que enlaza a
cultura antiga co mundo moderno e lle proporciona á estrutura legal occidental
101