O Estado oculto - Repositorio Institucional da USC - Universidade ...

anos cincuenta e sesenta do século XX, a validez da distinción entre as
ciencias sociais foi un dos debates máis importantes. Por este motivo, e na súa
problemática procura da unidisciplinariedade, Wallerstein propón a historical
social science como unha reorganización global da actividade de coñecemento
baseada sobre a teorización da realidade histórica cambiante e que fai posíbel
unha análise holística para a que xa non é preciso nin o historiador nin o
científico social, senón un historical social scientist que analiza as regras xerais
de sistemas particulares e as secuencias particulares polas que pasaron os
sistemas. Xorde así a análise dos sistemas-mundo (world-systems analysis),
que non pretende ser nin un novo paradigma, nin un novo modelo, nin unha
nova teoría, senón unha protesta, un movemento intelectual, un chamamento
ao debate sobre o modelo: un intento, en definitiva, de transformar o modo
imperante de facer as cousas, de atopar unha vía intermedia entre as
xeneralizacións transhistóricas das disciplinas nomotéticas e as narracións
particulares da historia, que pretende desafiar o modo dominante de
investigación nas ciencias sociais –no que se illan factores de acordo coas
categorías económicas, políticas e sociais para tratar unicamente un tipo de
variábel, quedando as demais implicitamente constantes– mediante unha
metodoloxía que procure unha análise dentro de marcos sistémicos. Estes
marcos serían os sistemas históricos, sobre os que se basea a nova
epistemoloxía proposta por Wallerstein e que se caracterizan por seren (a)
relativamente autónomos (é dicir, funcionan primariamente como consecuencia
de procesos internos), (b) limitados no tempo (teñen un comezo e un final) e (c)
limitados no espazo (aínda que coa posibilidade de cambios). Coa world-
systems analysis, Wallerstein asume que todos os sistemas (ou fenómenos
complexos) teñen unha estrutura, e que toda estrutura real ten unha historia.
Na perspectiva dos sistemas-mundo, a unidade espacial de análise xa non é o
Estado-nación 66 , senón o sistema mundial, que ten como correlato temporal a
longue durée –porque os sistemas-mundo son sistemas históricos e porque as
estruturas non son inmóbiles–. Entre o comezo do século XVI e o final do XIX,
a economía mundial capitalista expándese de tal maneira que vai absorbendo
todos os demais sistemas históricos existentes até cubrir o planeta enteiro.
60