Tam ilmihal Seadet-i Ebediyye - Huseyin Hilmi Isik - M. Siddik Gumus

meyip, islâm mezârlığına götürmelidir.
(Şir’at-ül-islâm)da diyor ki: (Cenâzeyi kabr başına koyunca, iş yapmıyanlar oturmalı
veyâ çömelmelidir. Yehûdîler ve hıristiyânlar gibi ayakda durmamalıdır.
Meyyit defn edilirken, yedi sûreyi okumak müstehabdır. Bu yedi sûre, İnnâ enzelnâ
ve Kâfirûn, İzâ câe, İhlâs, iki Kul e’ûzü ve Fâtiha sûreleridir. Defnden sonra bir
hafta hergün sadaka verip, sevâbını meyyitin rûhuna hediyye etmek de müstehabdır.)
Kabre tek veyâ çift sayıda kimse girip, kıbleye dönüp, kabrin kıble tarafına ve
kabre muvâzî [paralel] olarak bırakılmış olan meyyiti alıp, kabr içine veyâ lahd içine,
yüzü kıbleye karşı korlar. Koyarken, (Bismillâh ve billah ve alâ millet-i Resûlillah
“sallallahü aleyhi ve sellem”) derler. Ezân okumazlar. Meyyitin yüzü, lahdin
içine doğru olup, arkasına toprak ve kerpiç konur. Sonra mezârın içi toprakla
doldurulur. Ters konmuş meyyiti kıbleye çevirmek için mezâr açmak câiz değildir.
Çünki, mezârı açmak harâmdır. Kabrde unutulan bir malı almak için açılabilir.
Kabrde kefenin uçları çözülür.
(Mîzân-ül-kübrâ) sâhibi “rahmetullahi teâlâ aleyh” diyor ki, (Dört mezheb
sözbirliği ile bildiriyor ki, lahdin kabr tarafı, kerpiç dizerek veyâ hasırla kapatılır.
Burasını pişmiş tuğla ile, tahta ile kapatmak mekrûhdur. [Çivi, tuğla gibi fırınlanmış
şeyler, zînet eşyâsıdır. Bunları kabrin içinde kullanmak mekrûhdur.] Kabrin
üstünü, dışardan tuğla, ağaç ve mermerle örtmek câizdir. Resûlullahın “sallallahü
aleyhi ve sellem” mubârek lahdi, dokuz dâne kerpiç ile kapatılmışdır. Kadınlar
kabre tabutsuz konurken, büyük bez ile perde tutulur.)
Kabr toprakla örtülür. Kabr bir karışdan yüksek olmamalıdır. Kabr üzerine baş
tarafından üç avuc toprak atmak müstehabdır.
Defn etdikden sonra, birkaç dakîka etrâfında oturup veyâ çömelip, Bekara
sûresinin başını ve sonunu okumak, meyyit için düâ ve istigfâr etmek müstehabdır.
[Papaslar, kabr yanında ayakda okuyorlar. Müslimânlar papas gibi ayakda okumamalı,
çömelip okumalıdır.] Sâlih müslimânlar, aralarında paylaşıp, bir evde toplanarak
veyâ herkes kendi evinde, ücretsiz olarak hatm ve hatm-i tehlîl okumaları
ve sevâbını meyyitin rûhuna göndermeleri çok fâidelidir. [Kabr yanında nutk söylemek
kâfirlerin âdetidir. Kâfirler gibi nutk söylemek, meyyiti kendinde bulunmıyan
şeylerle övmek câiz değildir. Kendinde bulunan sıfatlar ile de övmekde fâide
ve lüzûm yokdur. Meyyit için sessiz ağlamak câizdir. (Şerh-us-sudûr) ve (Berekât)da,
(Mü’minin ölümüne gökler ağlar) yazılıdır. Meyyit için yüksek sesle ağlamak,
mâtem tutmak, siyâh elbise giymek, siyâh perdeler ve rozetler, işâretler asmak,
mâtem işâretleri, resmini taşımak câiz değildir. (Hazânet-ür-rivâyât) sâhibi
“rahmetullahi teâlâ aleyh” diyor ki, (Cenâzeye ve cenâze çıkan yere siyâh örtmek
ve siyâh giyinmek câiz değildir.)]
Kabr üzerine su dökmek sünnetdir. Kabrin üzerine terbî’ yapmak, ya’nî düz yapmak
Hanefîde sünnet değildir. Müsennem, ya’nî balık sırtı gibi yuvarlak yapmak
sünnetdir. Kabr içini kireç ve çimento ile sıvamak câiz değildir. Âlimlerin, büyüklerin
kabrlerini korumak için, türbe, binâ yapmanın, Hanefî mezhebinde câiz olduğu,
(Halebî-yi kebîr) sonunda bildirilmişdir. (Mîzân)da ve (Ukûd-üd-dürriyye)
sonunda da yazılıdır. Fekat, süs için yapmak harâmdır. Kabr üzerine taş, çimento,
demir parmaklık yaparak korumak câizdir.
Mezâr taşı dikmek câizdir. Taş üzerine âyet-i kerîme, mubârek ismler, şi’r,
medhiye gibi şeyler, Fâtiha kelimesini yazmak, resmini koymak câiz değildir.
Asrlardan beri yazılıyor ise de, kötü bir bid’atdir. Kötü âdetler, câiz olmağı göstermez.
Mezâr taşına, ism ve ölüm hicrî senesi yazılabilir dediler.
Hâmile kadın ölünce, çocuk diri ise, batnı sol tarafdan yarılıp, çocuk çıkarılır.
Hâmile bir kadının çocuğu ölmüş ise ve anasının ölümüne sebeb olacaksa, ebe eli-
– 1005 –