Tam ilmihal Seadet-i Ebediyye - Huseyin Hilmi Isik - M. Siddik Gumus

Böyle ihtiyâcdan fazla, orada kalması câiz olmaz. Dâr-ül-harbde zâlimler, çalışırken,
başını, kollarını açması için ikrâh ederlerse, zorlarlarsa, açmazsan, burada
çalışma, git derlerse, örtülü olarak çalışacak başka yer bulamayınca, kolları açık
çalışması, Ebû Yûsüf kavline göre câiz olur. Kadının kulaklarından sarkan saçlarını
örtmesi farz değildir diyen âlimlerin de mevcûd olduğu, (İbni Âbidîn)de ve
(Hindiyye)de yazılıdır. Harac olduğu zemân, bu za’îf kavl ile amel etmek câiz olur.
Başında bulunan saçları örtmenin farz olduğu sözbirliği ile bildirildi ise de, bunun
açılması, ikrâh olunmak sebebi ile câiz olur. Üçüncü kısmda, (26). cı maddeye
bakınız! Böyle ikrâh olunan kadın, her zemân, erkekle karışık olmıyan veyâ
örtülü çalışacak yer aramalıdır. Bulunca, orada çalışması lâzım olur. Saçlarını, kollarını
sokakda, gidip gelirken hep örtmelidir. Müslimân erkekle evlenince, bunun
nafakasını zevci te’mîn etmeğe mecbûrdur. Zengin olmadığı için, anasına, babasına
ve çocuklarına nafaka vermesi lâzım gelmez ise de, zevcinin izni ile çalışıp onlara
bakması lâzımdır. Öğrenmesi farz ilmleri öğrenmek de, nafaka kazanmak gibidir.]
5 — Kölenin, câriyenin nafakasını vermek, efendisine farzdır. Efendisi nafaka
vermezse, kölesi, çalışıp kazandığından kendine nafaka yapar. Köle ve câriye
çalışamıyacak hâlde ise, hâkim, efendiye, bunları satmasını emr eder.
İbni Âbidîn beşinci cild, ikiyüzyirmiüçüncü sahîfede buyuruyor ki:
(Avret yerini örtecek ve soğukdan, sıcakdan korunacak kadar giyinmek farzdır.
Pamuk, keten ve yün kumaş iyidir. Erkek kamîsi, ya’nî antârisi ve paltosu bacağın
ortasına kadar, kolları parmak ucuna kadar uzun olması sünnetdir. Kol ağzı bir
karış olmalıdır. Orta hâlli giyinmeli, şöhretden sakınmalıdır. Ni’meti göstermek için
iyi ve kıymetli giyinmek müstehabdır. Bayramlarda, topluluklarda, güzel, süslü giyinmek
mubâhdır. Her zemân böyle giyinmek iyi değildir. Öğünmek için, gösteriş
için giyinmek mekrûhdur. Beyâz ve siyâh giyinmek müstehabdır. Resûlullahın
antârisi, gömleği ve donu beyâz pamuk bezdendi. [Mekkeyi feth eylediği gün, mubârek
başlığının ve paltosunun siyâh olduğu, İbni Âbidîn, beşinci cildi, dörtyüzseksenbirinci
sahîfesinde ve (Mecma’ul-enhür)de yazılıdır.] Yeşil giyinmek sünnetdir.
Domuzdan başka yırtıcı hayvan leşlerinin postları, derileri dabaglanınca temiz
olur. Besmele ile öldürülenlerin postları ve derileri temizdir. Derileri üzerinde
nemâz kılınır. Bunlarla yapılan elbiseleri, kürkleri ve kürklü paltoları, başlıkları
giymek erkeklere câizdir. Kadınların erkekler gibi giyinmeleri, erkek işleri yapmaları
câiz değildir. Erkeklerin, donu, pantalonu ayaklarını örtecek kadar uzatması
mekrûhdur. Nemâz dışında, pis elbise giymek mekrûhdur). [El, ayak, parmak,
burun, diş, göz, kalb ve başka uzvlar bozulunca, kopunca yerlerine ma’den, plâstik
koymak, diri ve ölü insandan organ nakl etmek câiz olduğu, Hindistân âlimlerinin
neşr etdiği (El-muallim) mecmû’ası, 1406 nushasında yazılıdır. Çünki, bir organı
kurtarmak, hayâtı kurtarmak gibi zarûrîdir. Diri insanın organını, etini yimek
câiz değildir. Kanını nakl etmek câizdir. Kadınların ve erkeklerin traşda, tuvalet
yapmakda ve giyinmekde birbirlerine benzemeleri harâmdır. Erkeklerin yanak üzerine
saç uzatarak kadınlara benzemelerinin harâm olduğu (Hadîka) beşyüzellisekizinci
sahîfesinde yazılıdır. Kadının, insan saçını, kendi saçı arasına örerek birleşdirmeyip
de, kendi saçına iplikle, bez şeridle bağlamasının ve hayvan kılları eklemenin
harâm olmadığı, (İbni Âbidîn) beşinci cildi, ikiyüzotuzsekizinci, (Hadîka)
ikinci cildi, beşyüzyetmişdokuzuncu ve (Fetâvâ-i kübrâ)nın yüzyetmişdördüncü
sahîfelerinde yazılıdır. İnsan ve hayvan kılından ve naylon gibi ipliklerden yapılmış
olan, (Peruk) denilen takma saçları ve kirpikleri kullanmak câiz olduğu anlaşılıyor
ise de, ihtiyâc ile zîneti birbirine karışdırmamalıdır. İhtiyâc için câiz olan
şeyi, süs, gösteriş için takmak câiz değildir. Erkekler arasında başını açmak zarûreti
olduğu zemân, kadının başını ve kendi saçlarını peruk takarak örtmesi câiz ve
lâzım olur. Zarûret olunca, avret yerlerini mümkin olan herşeyle örtmek lâzımdır.
– 593 – Se’âdet-i Ebediyye 2-F:38