Tam ilmihal Seadet-i Ebediyye - Huseyin Hilmi Isik - M. Siddik Gumus

ile kaplatınca veyâ doldurunca, gusl abdesti alırken (Yâ Rabbî! Şâfi’î veyâ mâlikî
mezhebine göre gusl abdesti alıyorum) diye kalbinden geçirse, gusl abdesti sahîh
olur ve temiz temiz nemâz kılabilir. (Hadîka) kitâbının yediyüzdokuzuncu sahîfesinde
diyor ki, (Abdest ve guslde başka mezhebi taklîd etmek câizdir. Bunun
için, o mezhebin şartlarına da uymak lâzımdır. Bütün şartlarına uymazsa, taklîd câiz
olmaz. Kendi mezhebine uymıyan işi yapdıkdan sonra bile, taklîd yapmak câiz
olur. Meselâ Ebû Yûsüf hazretlerine, Cum’a nemâzını kıldıkdan sonra, gusl abdesti
aldığı kuyuda fâre ölüsü görüldü dediler. (Şâfi’î mezhebine göre guslümüz sahîhdir.
Çünki, hadîs-i şerîfde kulleteyn olan suya necâset karışınca, üç sıfatından biri
değişmedikce necs olmaz buyuruldu) dedi.) Kulleteyn, iki büyük testi dolusu, beşyüz
rıtldır. İkiyüzyirmi [220] kilogram sudur. (Berîka) kitâbı, burayı açıklarken, zarûret
olan her işde de başka mezhebi taklîd câizdir, diyor. (Dürr-ül-muhtâr)da, nemâz
vaktlerinin sonunda diyor ki, (Zarûret zemânında, başka mezheb taklîd edilir).
İbni Âbidîn, bunu açıklarken, diyor ki, (Burada, iki kavlden biri bildirilmişdir.
İkinci kavle göre, zarûret olsa da, olmasa da, harac, güçlük olduğu zemân, diğer
üç mezhebden biri taklîd edilir. Muhtâr olan da budur. Yapılmasında güçlük
olduğu zemân, kendi mezhebi kolaylık gösteriyorsa veyâ yapılmasını afv ediyorsa,
başka mezhebi taklîd etmeğe lüzûm kalmaz). (Hadîka)nın ikiyüzonbirinci sahîfesinde,
(Hüsn-üt-tenebbüh fit-teşebbüh) kitâbından alarak diyor ki, (Bir kimsenin
nefsi, kolaylıkları yapmak istemezse, bunun azîmetleri bırakıp, ruhsatla
amel etmesi efdal olur. Fekat ruhsatla amel etmek, ruhsatları araşdırmağa yol açmamalıdır.
Çünki nefse, şeytâna uyarak, mezheblerin kolay yerlerini araşdırıp
toplamak, ya’nî (Telfîk) etmek harâmdır.)]
Müşriklerin kendileri pis olsaydı, îmân edince, temiz olmamaları lâzım gelirdi.
O hâlde, onlara pis denilmesi, kalblerinin pis olduğunu bildirmek içindir. Îmân edince,
bu pislik gider, temiz olurlar. İ’tikâdlarının, kalblerinin pis olması, bedenlerinin
pis olması demek değildir. Bu âyet-i kerîme, müşriklerin pis olduğunu haber vermekdedir.
Haberi değişdirmek olmaz. Emrde ve yasakda değişiklik yapılabilir.
Bir şeyin nasıl olduğunu haber vermekde değişiklik yapılmaz. [(Hadîka)da dil
âfetlerini anlatırken diyor ki, (Allahü teâlâ, emr ve yasakları bildiren yirmi âyet-i
kerîmede nesh, değişiklik yapmışdır). Kısasda ve haberlerde nesh yapmamışdır.] Haber
değişmediği için, müşriklerin her zemân pis olması lâzım olur. Bu da, müşriklik,
i’tikâd pisliğidir. Böylece, ana bilgiye uygun tefsîr yapılmış olur. Bilgiler çatışmaz.
Kâfirlere ve onların eşyâsına dokunmak harâm olmaz. Birgün, bunları anlatırken,
meâl-i şerîfi, (Ehl-i kitâbın, ya’nî yehûdî ve nasârânın pişirdiklerini, kesdiklerini
yimeniz halâldir) olan, Mâide sûresinin beşinci âyetini okumuşdum. Siz, halâl
olan, buğday, nohud ve mercimekdir demişdiniz. Bugün, bu hâle düşen müslimânlardan
biri, bu sözünüzü beğenirse birşey diyemem. Fekat insâf edilirse, sözün
doğrusu meydândadır. O hâlde, müslimânlara merhamet edip, kâfirlerin pis olduğunu
anlamamalı ve kâfirlerle karışan, alış veriş eden müslimânları, pis bilmemelidir.
Böyle müslimânları, pis oldu sanarak, bunların yemek ve içmelerinden sakınmamalı,
müslimânlardan kaçınmak, ayrılmak yoluna sapmamalıdır. Bu hâl, ihtiyât
değildir. Bu hâlden kurtulmak, ihtiyâtdır. Başınızı fazla ağrıtmıyayım.
Beyt:
Selâm ederim.
Az söyledim, dikkat etdim, kalbini kırmamağa,
Çekindim kalb kırmakdan, yoksa sözüm çokdur sana!
Sabâh düâsı:
(Allahümme mâ esbaha bî min ni’metin ev bi-ehadin min halkıke, fe minke vahdeke,
lâ şerîke leke, fe lekel hamdü ve lekeşşükr). 111.ci sahîfeye bakınız!
– 72 –