Tam ilmihal Seadet-i Ebediyye - Huseyin Hilmi Isik - M. Siddik Gumus

ler, sıkışınca, ancak sana yalvarır. Sana yalvaran, ancak murâdına kavuşur.
Hemen, o gece, habshâne müdîrini çağırıp, bir mazlûm kalmış mı, dedi. Müdîr,
bunu bilemem. Yalnız, biri nemâz kılıp, çok düâ ediyor. Göz yaşları döküyor deyince,
onu getirtdi. Hâlini sorup anladı. Özr dileyip, hakkını halâl et ve bin gümüş
hediyyemi kabûl et ve herhangi bir arzûn olunca bana gel! diye ricâ etdi. Demirci,
hakkımı halâl etdim ve hediyyeni kabûl etdim. Fekat işimi, dileğimi senden istemeğe
gelemem, dedi. Niçin, deyince: Çünki, benim gibi bir fakîr için, senin gibi
bir sultânın tahtını birkaç def’a tersine çeviren sâhibimi bırakıp da, dileklerimi
başkasına götürmekliğim kulluğa yakışır mı? Nemâzlardan sonra etdiğim düâlarla,
beni nice sıkıntıdan kurtardı. Nice murâdıma kavuşdurdu. Nasıl olur da, başkasına
sığınırım? Rabbim, nihâyeti olmıyan rahmet hazînesinin kapısını açmış, sonsuz
ihsân sofrasını, herkese yaymış iken, başkasına nasıl giderim? Kim istedi de,
vermedi? İstemesini bilmezsen alamazsın. Huzûruna edeble çıkmazsan, rahmetine
kavuşamazsın. Şi’r:
İbâdet eşiğine, kim ki, bir gece baş kodu,
Dostun lutfu, açar ona, elbette binbir kapu.
Evliyânın büyüklerinden Râbia-i Adviyye “rahmetullahi aleyhâ”, adamın birinin,
düâ ederken (Yâ Rabbî! Bana rahmet kapısını aç!) dediğini işitince; Ey câhil!
Allahü teâlânın rahmet kapısı, şimdiye kadar kapalı mı idi de, şimdi açılmasını istiyorsun?
dedi. [Rahmetin çıkış kapısı her zemân açık ise de, giriş kapısı olan kalbler,
herkesde açık değildir. Bunun açılması için düâ etmeliyiz!]
İlâhî! Herkesi sıkıntıdan kurtaran yalnız sensin. Bizi dünyâda ve âhıretde sıkıntıda
bırakma! Muhtâclara, herşeyi gönderen, yalnız sensin! Dünyâda ve âhıretde
hayrlı, fâideli olan şeyleri, bize gönder! Dünyâda ve âhıretde, bizi kimseye muhtâc
bırakma! Âmîn. (Rıyâd-un-nâsıhîn)den terceme temâm oldu.
(Kitâb-ül-fıkh-alel-mezâhib-il-erbe’a)da, nemâzı anlatmağa başlarken diyor
ki, (Nemâz, islâm dîninin direklerinden en ehemmiyyetlisidir. Allahü teâlâ, kullarının
yalnız kendisine ibâdet etmeleri için, nemâzı farz etdi. Nisâ sûresinin yüzüçüncü
âyeti, nemâz mü’minler üzerine, vaktleri belirli bir farz oldu demekdir. Hadîs-i
şerîfde, (Allahü teâlâ, hergün beş vakt nemâz kılmağı farz etdi. Kıymet vererek
ve şartlarına uyarak, hergün beş vakt nemâz kılanı Cennete sokacağını,
Allahü teâlâ söz verdi) buyuruldu. Nemâz, ibâdetlerin en kıymetlisidir. Hadîs-i şerîfde,
(Nemâz kılmıyanın, islâmdan nasîbi yokdur!) buyuruldu. (Mişkât)da ve
(Künûz-üd-dekâ’ık)da ve (Sahîhayn)de ve (Halebî)de bildirilen hadîs-i şerîfde de,
(İnsan ile küfr arasındaki fark, nemâzı terk etmekdir!) buyuruldu. Bunun ma’nâsı,
(İnsan ile küfr, ayrı ayrı iki varlıkdır. İkisini birleşdiren yol, nemâz kılmamakdır.
Aralarından, nemâz kılmamak kalkınca, ya’nî bir insan nemâz kılarsa, bu insan
ile küfr arasında yol kalmaz. İkisi birbiri ile birleşmez.) Bunun ma’nâsı, (Küfr
bir özellikdir. Kendi kendine bulunmaz. Ba’zı insanda bulunur. Küfr bulunan insanda
nemâz kılmamak vardır. Küfr bulunmıyan insanda nemâz kılmamak yokdur.
Küfr bulunan insan ile küfr bulunmıyan insan arasındaki fark, nemâz kılıp kılmamakdır)
demekdir. Bu hadîs-i şerîf, (İnsan ile ölüm arasındaki fark, nefes almamakdır)
sözüne benzemekdedir. Ölüm bulunan insan nefes almaz. Ölüm bulunmayan
insanda nefes almamak yokdur. Nefes almamak bulunan insanın ölü olduğu anlaşılır.
Bu hadîs-i şerîf, nemâz kılmakda tenbellik edenleri şiddetle korkutmakdadır.
Nemâz kılmak, Allahü teâlânın büyüklüğünü düşünerek, Onun karşısında kendi
küçüklüğünü anlamakdır. Bunu anlıyan kimse, hep iyilik yapar. Hiç kötülük yapamaz.
Nefsine uyanın nemâzı sahîh olsa da, bu meyvelerini veremez. Hergün beş
kerre, Rabbinin huzûrunda olduğuna niyyet eden kimsenin kalbi ihlâs ile dolar. Nemâzda
yapılması emr olunan her hareket, kalbe ve bedene fâideler sağlamakdadır.
Câmi’lerde cemâ’at ile nemâz kılmak, müslimânların kalblerini birbirlerine bağlar.
Birbirlerinin kardeşleri olduklarını anlarlar. Büyükler, küçüklere merhamet-
– 212 –