Tam ilmihal Seadet-i Ebediyye - Huseyin Hilmi Isik - M. Siddik Gumus

şimdi çürümüş bir şalgamı mı yiyeceksin? dedi. Almadım. Mescid-i harâma girip
oturdum. Biri gelip, önüme, yağda yeni kızarmış ekmek, şeker ve bâdem koydu ve
(Denizde idim, fırtına çıkdı. Kurtulursam, ilk gördüğüm fakîre, bunları vermeği
adadım) dedi. Her birinden bir avuç aldım. Artanı, sana hediyyem olsun dedim.
Demek ki; Allahü teâlâ, bana rızk göndermek için, denizde fırtına çıkardı. Bu kimseyi
kurtarıp, adak ile bana gönderdi diyerek şükr etdim. Sokakda rızk aradığıma
pişmân oldum.” Îmânı kuvvetlendirmek için, böyle nâdir olayları okumak lâzımdır.
Bekâr bir kimsenin îmânı kuvvetli olur, hiç günâh işlememek için para kazanmakdan
kaçınırsa, rızk sebebleri onun önüne gelir. Çocuk, ana rahminde iken, çalışmakdan
âciz olduğu için, göbeğinden ona rızk gönderiyor. Dünyâya gelince, anasının
göğsünden gönderiyor. Birşey yiyebileceği yaşa gelince, dişleri yaratıyor. Anası,
babası ölür, yetîm kalırsa, anasına babasına verdiği merhamet gibi, başkalarına
da verip, herkesin kalbini, yetîme karşı merhametle dolduruyor. Önce, ona yalnız
anası acırdı. Kimse bakmazdı. Anası ölünce, binlerce kişiyi, ona şefkatle bakdırıyor.
Dahâ büyüyünce, çalışmak için kuvvet veriyor. Para kazanmak arzûsunu
veriyor. Kendine karşı merhameti, şimdi içine yerleşdiriyor. Bir kimse, bu arzûdan
vazgeçip, takvâ yolunu tutar, kendini yetîm hâline korsa, ona karşı kalbleri,
yine şefkatle doldurur. Herkes, bu kimse Allah yolundadır. Herşeyin iyisini buna
vermelidir der. Para kazanırken, kendine, yalnız kendi acırdı. Şimdi herkes acır.
Fekat, takvâ yolundan ayrılır, nefsine uyar ve çalışmazsa, kalblerde ona karşı
şefkat hâsıl etmez. Böyle kimselerin, tevekkül ediyorum diye çalışmaması, tenbel
oturması, hiç câiz değildir. Kendini düşünen kimsenin, çalışıp, ihtiyâclarını elde etmeği
de düşünmesi lâzımdır. Demek ki, Allah yolunda olup, yetîm gibi olana
karşı, herkesin kalbinde şefkat, merhamet yaratır. Bunun için, Allah yolunda çalışan
kimsenin, açlıkdan öldüğü görülmemişdir. Bir kimse, âlemlerin sâhibinin, herşeyi,
ne büyük nizâm ve kemâl üzere yaratdığını anlarsa, Hûd sûresi 6.cı âyet-i kerîmesi
olan, (Allahü teâlânın rızk vermediği, yer yüzünde bir mahlûk yokdur) meâlini
pek kolay görür. Âlemi çok güzel idâre edip, kimseyi aç bırakmadığını bilir.
Açlıkdan öldürdüğü pek az kimse varsa da, onlara hayrlı olduğu için öldürmüşdür.
Yoksa, çalışmadıkları için değil. Çünki, çok mal kazanmış olanları da, ba’zan, malını
alarak açlıkdan öldürür. Hasen-i Basrî “rahmetullahi teâlâ aleyh”, bu inceliği
açık gördüğü için, (Basra ehâlisinin hepsi, benim çocuğum olsa ve bir buğday dânesi
bir dînâr olsa, hiç sıkıntı çekmem!) buyurmuşdur. Veheb bin Verd diyor ki,
(Gök demir olsa, yer tunç kesilse, rızk için üzülürsem, kendimi müslimân bilmem!).
Allahü teâlâ rızkı gökden göndermekdedir.
[Bunu âyet-i kerîmeler ve hadîs-i şerîfler açıkça haber veriyor. Bugün fen
adamları, bu hakîkati anlamağa başlamışdır. Yağmurlu havalarda, şimşekler sebebi
ile, havanın azot gazı, oksigen gazı ile kimyâca birleşerek, azot monoksid denilen,
renksiz gaz hâsıl oluyor. Bu gaz havada serbest hâlde kalamaz. Tekrâr oksigenle
birleşerek azot dioksid hâline dönüyor. Turuncu renkli ve boğucu olan bu
gaz da, havadaki nem [su buhârı] ile birleşerek, nitrik asid [ya’nî kezzab ismi ile
satılan mâyı’] teşekkül ediyor. Yine şimşeklerin te’sîri ile havadaki su buhârının
parçalanmasından serbest hâle geçen hidrogen [müvellidülmâ’] gazı da, havanın
azotu ile birleşerek amonyak gazı hâsıl oluyor ki, bu gaz, o esnâda hâsıl olan nitrat
asidi ile ve havada zâten mevcûd olan karbondioksid gazı ile birleşerek amonium
nitrat ve amonium karbonat tuzları meydâna geliyor. Bu iki tuz, diğer bütün
alkali ma’denlerin tuzları gibi, suda eridiğinden, yağmurla toprağa iner. Toprak,
bu maddeleri kalsium nitrat hâline çevirerek, nebâtlara verir. Nebâtlar, bu tuzları
albüminli maddelere [proteinlere] çevirir. Proteinler, bitkiden, ot yiyen hayvanlara
ve insanlara geçer. İnsanlar, nebâtâtdan ve ot yiyen hayvanlardan alır. Bu maddeler
insanların ve hayvânların hücrelerinin yapı taşıdır. Kuru proteinlerin içinde
– 688 –