Tam ilmihal Seadet-i Ebediyye - Huseyin Hilmi Isik - M. Siddik Gumus

mak ve bütün çalgıları çalmak ve dinlemek, raks, dans etmek, hokkabazlık, şaklabanlık
etmek, başkaları ile alay etmek, el çırpmak, hep oyun olup, tahrîmen mekrûhdurlar.
Devâmlı yapılırsa veyâ farzları yapmağa mâni’ olurlarsa ve kumâr ile
yapılırsa, sözbirliği ile harâm olurlar. Def ve kaval, ney çalmak ve dinlemek de böyledir.
Hadîs-i şerîfde, (Her dürlü lehv harâmdır. Yalnız, zevce ile oynamak, at ve
silâh ile ta’lîm, yarış yapmak câizdir) buyuruldu. Harbe hâzırlanmak için, güreş câizdir).
Futbol oynamak, çeşidli bakımlardan harâm olmakdadır.
22 — Zevcesini cadde üstünde, parklara, oyun yerlerine, spor sâhalarına, mekteblere
karşı olan evlerde oturtmamalı, yabancı erkekleri görmesine, onlarla konuşmasına
sebeb olmamalıdır. Mescide yakın ve sâlih müslimân komşular arasında
oturtmalıdır. [38. ci maddeye bakınız!] Sâlih komşular, bunların birbirlerine
zulm, işkence yapmalarına mâni’ olurlar. Nasîhat ederler. Yardımlarına koşarlar.
Mahkemede, haklı olana şâhidlik yaparlar. Böyle mahalleye, böyle şehre hicret etmek
vâcibdir. Müslimânlar, âilesini, iyi havalarda, çayırlara, su kenârlarına, harâm
bulunmıyan, kalabalık olmıyan yerlere götürerek gezdirmeli, hava aldırmalıdır.
Ta’til günlerinde, kalabalık zemânlarda gezdirmemelidir. Fısk meclislerine götürmemelidir.
Birinci kısmda, ellisekizinci madde sonuna bakınız!
23 — Zevcesini, islâmiyyetin yasak etdiği şeklde tahsîle, vazîfeye, fitneye sebeb
olan yerlere göndermemelidir. (Behcet-ül-fetâvâ) sâhibi “rahmetullahi teâlâ aleyh”
diyor ki, (Kadınlar câmi’de, erkeklere verilen va’zı dinlemeğe gelirlerse, vazîfelilerin
bunları men’ etmesi lâzım olur). [Mevlid dinlemeğe gelmeleri de böyledir.]
(Hadîka)da, bütün bedenle yapılan günâhların otuzikincisinde diyor ki: Hür
olan kadının, yanında zevci veyâ ebedî mahremlerinden biri olmadan yüzdört kilometre
uzağa gitmesi harâmdır. Kadınlar çok olsa da harâmdır. Yâ Resûlallah, zevcem
hacca gidiyor denildikde, (Sen de berâber git!) buyurdu. (Mahrem) demek, kadınla
evlenmeleri ebedî harâm olan, soydan, sütden veyâ nikâhdan akrabâları demekdir.
Kız kardeşin, teyzenin, halanın zevcleri mahrem değildirler. Çünki bu kadın,
bunlarla evlenebilir. Birinci kısm, ellisekizinci maddeye bakınız! Zimmî mahremi
de, müslimân mahremi gibidir. Fâsık olan [kötü kimse olan], emîn olmıyan ve
bâlig olmamış küçük mahremi ile gitmesi câiz değildir. Bâlig olmamış gösterişli kızlar
da, kadın gibidirler. Kadınların mahremsiz olarak sefere gitmelerinin harâm olduğunu
hanefî âlimleri sözbirliği ile bildirmişlerdir. Şâfi’î mezhebinde emîn olunan
kadınların toplu olarak mahremsiz, yalnız hacca gitmeleri câizdir. Yanlarında hiçbir
erkeğin bulunmaması ve fitne çıkmamasından emîn olmaları lâzımdır. [Hanefî
mezhebinde olan kadınların Şâfi’î mezhebini taklîd ederek mahremsiz hacca gitmeleri
câiz değildir. Bir hanefînin Şâfi’î mezhebini taklîd etmesi, ancak bir farzı yaparken
veyâ harâmdan sakınırken karşılaşdığı haracdan, sıkıntıdan kurtulması için
câiz olur. Câiz olduğu zemân da, taklîd edilen mezhebin bütün şartlarına uymak lâzım
olur. Haccın hepsini Şâfi’î mezhebine göre yapmaları lâzım olur. Çünki, bir ibâdeti
yaparken, harac [sıkıntı] yok iken, iki mezhebi karışdırmak (Telfîk) olur. Müleffikın
ibâdeti sahîh olmaz. Bâtıl olur.] (Hadîka)dan terceme temâm oldu.
24 — Zevcesine Kur’ân-ı kerîm okumasını, farzlardan, harâmlardan, ona lâzım
olanları öğretmelidir. [Hakîkat Kitâbevinin kitâblarını eve getirip, okumasını
te’mîn etmelidir.] Allahü teâlânın emrlerini ve yasaklarını bilmiyen fâsık [kötü kimse]
ve zevcesine ve çocuklarına öğretmiyen, Cehennemde azâb çekecekdir.
25 — Ehlinden iznsiz, nutfeyi ondan azl etmemeli ve muvâka’ada, o râhatlanmayınca
ferâgat etmemelidir. İbni Âbidîn “rahime-hullahü teâlâ” nikâhda kısmeti
anlatırken diyor ki, (Bir kerre cimâ’ ile zevcenin hakkı ödenmiş olur. Tekrârlamak
diyâneten vâcibdir. Kadâen vâcib olmaz. Ya’nî kadın, hâkime mürâceat edemez.
Tekrârını taleb etmek zevcenin de hakkı olup, taleb edince zevc üzerine vâcib
olur. Bu husûsda zemân ve adet bildirilmedi). İfrâtı bedene, tefrîti rûha zarar
verir. Dört geceden fazla boş bırakmamalı, denildi. Hayz hâlinde, ya’nî âdet zemâ-
– 602 –