Tam ilmihal Seadet-i Ebediyye - Huseyin Hilmi Isik - M. Siddik Gumus

Şarl Martel 69 [m. 689] dan 124 [m. 741] e kadar yaşadı. 113 [m. 732] senesinde
Puvatiyye yakınında Endülüs müslimânlarına gâlip gelmiş ve papa üçüncü
Greguvar [Grégoire] tarafından tebrîk edilmişdir.
1. ci Şarl, buna Şarlman, ya’nî büyük Şarl denir. Şarl Martelin torunudur. [m.
742-814] Endülüs müslimânlarına mağlûb oldu. Almanyanın çoğunu aldı. Hârûnürreşîd
buna sâat ve başka hediyyeler göndermişdir. Senelerin, mîlâd gününden
başlanmasını, ilk olarak 192 [m. 808] de, bunun kabûl etdiği, sonra Kostantin tarafından
kânunlaşdırıldığı Hasîb beğin Kozmoğrafya kitâbında yazılıdır. 761,
1107.
2. ci Şarl [m. 823-877] âciz idi. Ömrü, kardeşleri ile harb etmekle geçdi.
3. cü Şarl [m. 879-929], ömrü iç harblerle geçdi ve harbde öldü.
4. cü Şarl [m. 1294-1328], güzel Filipin oğludur. İngiliz kralı ikinci Edvard bunun
eniştesi idi. Edvarda hiyânet edip, öldürülmesine sebeb oldu.
5. ci Şarl [m. 1368-1380], Fransayı İngiliz işgâlinden kurtardı. 1173.
6. ci Şarl [m. 1368-1422] zemânında, İngiltere kralı beşinci Hanri Fransayı alıp
Fransa krallığını i’lân etdi.
7. ci Şarl [m. 1403-1461], Jandark isminde bir kızın yardımı ile Fransayı İngiliz
işgâlinden kurtardı.
8. ci Şarl [m. 1470-1498], Napoliyi almış, yine gayb etmişdir.
9. cu Şarl [m. 1550-1574], on yaşında kral oldu. Annesi Katerina saltanat sürüp,
kadınlar saltanatı Fransayı karışdırdı. Katoliklerle protestanlar arasında
harbler oldu. Kral, hemşîresini, protestan olan Navara prensi dördüncü Hanriye
verdi ise de, düğünde [Sent Bartelemi] yortusu gecesi, Fransadaki protestanların
öldürülmesini emr etdi. Kendisi de, serây penceresinden silâh atmışdır. Sefâhat içinde
öldü. 358, 534.
10. cu Şarl Filip [m. 1757-1836], onbeşinci Louinin torunu ve onaltıncı Loui ile
onsekizinci Louinin birâderidir. 1203 [m. 1789] ihtilâlinde Fransadan kaçdı. 1795
de İngilizlerin yardımı ile Fransaya girmek istedi ise de, 1824 de girebildi. 1830 da
zâlim idâresine karşı isyân çıkararak yine kaçdı.
Şarl-kent başka olup, Alman imperatörleri olan yedi Şarlden beşincisidir. Bütün
Avrupayı aldı ise de, 932 [m. 1526] de Osmânlılara mağlub oldu. 1071.
867 — ŞÂZİLÎ: İkiyüzellisekizinci [258] sırada Ebül-Hasen ismine bakınız!
868 — ŞEHÂBÜDDÎN SÜHREVERDÎ: 888. ci sırada (Şihâbüddîn-i Sühreverdi)
ismine bakınız!
869 — ŞEKER-GENC “rahmetullahi teâlâ aleyh”: Ferîd-üd-dîn Mes’ûd
Genc-i şeker, Hindistândaki Çeştiyye Evliyâsındandır. 569 [m.1173] da Delhîde
tevellüd, 664 [m. 1265] de Mültanda vefât etdi. Kutbeddîn-i Bahtiyârın talebesi
ve Nizâm-üd-dîn-i Evliyânın üstâdıdır. Bahtiyâr Üşî, 633 [m. 1234] de Delhîde
vefât etdi. Ağzına aldığı taş, toprak, çömlek parçaları şeker gibi tatlı olurmuş.
Bunun için, (Şeker hazînesi) demek olan Genc-i şeker adı ile meşhûr olmuşdur.
Fârisî (Râhat-ül-kulûb) ve (Fevâid-üs-sâlikîn) kitâbları ve başka eserleri ve kerâmetleri
bilinmekdedir. Hicretin binellialtı [1056] senesinde yazılıp 1331 [m.
1913] de Lüknov şehrinde basılmış olan (Siyer-ül-Evliyâ) kitâbında hâl tercemesi
fârisî olarak uzun yazılıdır. (Mültân şeyhı) adı ile her sene, Muharremin beşinde
kabri ziyâret edilmekdedir. 766, 1085.
870 — ŞEMSÜDDÎN SÂMÎ: 1266 [m. 1850] da Arnavutlukda tevellüd, 1322 [m.
1904] de İstanbulda vefât etdi. Erenköydedir. Fransızcadan türkceye resmli lügât
kitâbı ve altı cild (Kâmûs-ül-a’lâm)ı basılmışdır. 388, 431, 441, 514.
871 — ŞEMSÜDDÎN SEHÂVÎ “rahmetullahi teâlâ aleyh”: Muhammed bin Ab-
– 1177 –