Tam ilmihal Seadet-i Ebediyye - Huseyin Hilmi Isik - M. Siddik Gumus

ize yardım et! Sübhâne Rabbike Rabbil’-izzeti ammâ yasıfûn ve selâmün alelmürselîn
velhamdülillahi Rabbil’âlemîn. Vesselâm.
13 — ÜÇÜNCÜ CİLD, 27. ci MEKTÛB
Bu mektûb, molla Alî Keşmîye yazılmışdır. Kul, kendi dileklerini bırakıp, sâhibinin
arzûlarına uymalıdır. Ayrıca, insanın kendinde bulunan ve dışardan gelen
hastalıklarını bildirmekdedir:
Kulun dileği ve isteği sâdece sâhibi ve sâhibinin dileği olmalıdır. Başka, hiçbir
dileği bulunmamalıdır. Böyle olmazsa, kulluk bağını koparmış, kölelikden kaçmış
olur. Hep, kendi isteklerinin arkasında giden bir kul, kendi keyfine, arzûsuna e-
sîr demekdir. Kendi nefsinin kölesidir. Hep, mel’ûn şeytânın emrlerini yapmakdadır.
Allahü teâlâya kul olmak ni’metine kavuşmak, ancak (Vilâyet-i hâssa) hâsıl
olunca ele geçer. Böyle velî olmak da, tam (Fenâ) ve olgun (Bekâ)dan sonra nasîb
olur.
Süâl: Böyle olan Evliyânın da dilekleri, istekleri oluyor. Çeşidli şeyler istiyorlar.
Peygamberlerin önderi ve Evliyânın sultânı da “aleyhi ve aleyhimüssalevâtü
vetteslîmâtü etemmühâ ve ekmelühâ”, serin ve tatlı şerbetleri severdi. Ümmetinin
iyi olması için çalışıp didindiğini, Kur’ân-ı kerîm bildiriyor. Böyle isteklerin,
bu büyüklerde bulunması nedendir?
Cevâb: Birçok istekler, tabî’at kanûnlarından ileri gelir. İnsan hayâtda oldukca,
bu isteklerden kurtulamaz. Sıcak olunca, beden serinlemek ister. Soğukda
da, ısınmak duygusu hâsıl olur. Bedenin, yaşayabilmek için lâzım olan ihtiyâcları
istemesi, kulluğa ters düşmez. Bu istekler, nefsin istekleri değildir. Nefsle ilgileri
yokdur. Tabî’at kanûnlarından hâsıl olan istekleri, yasak edilmemişdir. Bunları
istemek, nefse uymak olmaz. Bu istekleri yapmak mubâhdır. Çünki nefs, yâ mubâhların
fazlasını ister. Mubâhların fazlasına (Fudûl) denir. Yâhud, şübheli ve harâm
şeyleri ister. Yaşamak için (Zarûrî) lâzım olan şeylerin de nefsle ilgileri yokdur.
Görülüyor ki, nefse uymak, kötü iş demek, fudûlî işleri istemek, yapmak demekdir.
Çünki, mubâhların fazlası, harâmlara yakındır. Şeytânın aldatması ile biraz
dahâ aşırı gidilirse, harâma düşülür. Bunun için mubâhları, zarûret olduğu kadar
yapmak lâzımdır. Böyle yapınca, ayak kayarsa, fudûle düşülür. Eğer, fudûl işlerken
ayak kayıp, dışarı taşılırsa, harâma düşülür.
Bir çok istekler, insanda bulunmaz. İnsana dışardan gelirler. Bunlardan fâideli
olanlarını, Allahü teâlâ, merhamet ederek insana gönderir. [Uzun bir hadîs-i şerîfde]
(Her mü’minin kalbinde, Allahü teâlânın bir vâ’ızı vardır) buyuruldu. Zararlı
olanlarını, şeytân gönderir. Şeytân, insanlara hep kötülük ve düşmanlık yapmalarını
vesvese eder. Nisâ sûresinin yüzyirminci âyetinde meâlen, (Şeytân insana
çok şeyi sözverir ve birçok şeyi hâtırlatır. Şeytânın sözverdiği şeylerin hepsi yalandır)
buyurulmuşdur. Bu fakîr (Guvalyar) kal’asında habs iken, birgün, sabâh
nemâzını kıldıkdan sonra, bu yolun âdeti olduğu üzere, sessizce oturmuşdum.
Fâidesiz birçok düşünceler beni kapladı. O kadar oldu ki, pek sıkıldım. Kalbimi
bir dürlü toparlıyamadım. Az bir zemân sonra, Allahü teâlânın yardımı ile kendimi
toparladım. O düşüncelerin, bulutların açılması gibi, dağılıp gitdiklerini gördüm.
Bunları gönlüme getiren de, onlarla birlikde uzaklaşdı. Kalbimi boş ve temiz bırakdı.
Bu düşünce ve isteklerin dışardan gelmiş oldukları, içerden hâsıl olmadıkları
anlaşıldı. İçerden hâsıl olsalardı, kulluğa uygun olmazdı. Sözün kısası, nefs-i
emmâreden hâsıl olan kötülükler, insanın kendi hastalığıdır. Öldürücü zehrdir ve
kullukla bağdaşmaz. Dışardan gelen kötü istekler, şeytândan gelmiş olmakla berâber,
geçici hastalıklardan olur. Ufak bir ilâc ile, kolayca giderilebilir. Nisâ sûresinin
yetmişaltıncı âyetinde meâlen, (Şeytânın aldatması, elbette za’îfdir) buyuruldu.
En büyük düşmanımız, nefsimizdir. Can düşmanımız, her zemân yanımızda bu-
– 428 –